Autor: Joanna Korzeniewska
Mieszkam na stałe za granicą w Wielkiej Brytanii, mam obywatelstwo polskie i brytyjskie. Od czasu do czasu publikuję w Internecie artykuły polityczne, które u części czytelników budzą dość skrajne emocje. Prawdopodobnie w związku z jednym z nich dostałem z prokuratury wezwanie na przesłuchanie w charakterze świadka. Domyślam się, że może chodzić o artykuł 257 Kodeksu karnego. Niestety, niektóre osoby mają zwyczaj „wyciągania z kontekstu” pewnych moich stwierdzeń, co sprawia, że tekst jest rozumiany opacznie. Odpisałem mailowo prokuratorowi, że nie wrócę do Polski. Otrzymałem od niego odpowiedź na maila, że może przesłać mi wezwanie na przesłuchanie w charakterze świadka na brytyjski adres. Jednak nie chciałbym udostępniać mojego adresu, wolałbym, aby przesłał mi wezwanie przez email lub na faks. Prokurator poinformował mnie jeszcze, że mogę być przesłuchany w placówce dyplomatycznej RP w Anglii. Na to mógłbym się zgodzić, ale mam obawy, czy gdy się stawię, nie zostanę zaraz postawiony w roli podejrzanego. Jeśli jednak nie zostanę przesłuchany, to prokurator przekaże sprawę władzom brytyjskim – tego też bym nie chciał, wolę porozmawiać ze stroną polską. Jak można ten problem rozwiązać? Czy na tym etapie potrzebuję adwokata? Wydaje mi się, że to sprawa błaha i nie chciałbym z tego powodu nie móc na przykład odwiedzać kraju.
Został Pan wciągnięty w pewne postępowanie i, jak widzę, liczy się Pan z postawieniem Panu zarzutów. Dodatkowo sprawę utrudnia fakt, że znajduje się Pan za granicą. Od razu mogę powiedzieć, że Pana propozycja odnośnie wysyłania wezwania za pomocą poczty elektronicznej lub też faksem nie zostanie przyjęta, gdyż przepisy nie dopuszczają takiej formy. Konieczne jest wysyłanie wezwań i innych pism procesowych za pomocą tradycyjnej poczty, zwłaszcza że wówczas można monitorować odebranie pisma. Dlatego też niestety nie byłoby to możliwe.
Jest jednakże inne rozwiązanie, które można zastosować, skoro nie chce Pan ujawniać swojego adresu. Zgodnie z art. 138 Kodeksu postępowania karnego (K.p.k.) strona, a także osoba niebędąca stroną, której prawa zostały naruszone, przebywająca za granicą, ma obowiązek wskazać adresata do doręczeń w kraju, w przeciwnym wypadku pismo zostanie wysłane na ostatni znany adres w kraju, a jeśli tego adresu nie ma, pismo zostawia się w aktach sprawy, uważając je za doręczone.
Mógłby Pan więc wskazać adres do doręczeń w kraju. Może być to ktoś z rodziny lub też pełnomocnik, jeśli zdecydowałby się Pan na wzięcie pełnomocnika do reprezentacji.
Zobacz też: Zmiana zeznań świadka
Ewentualnie, zgodnie z art. 586 K.p.k. – o doręczenie pisma przebywającej za granicą osobie, która ma obywatelstwo polskie, lub o przesłuchanie takiej osoby w charakterze świadka, oskarżonego lub biegłego sąd lub prokurator zwraca się do polskiego przedstawicielstwa dyplomatycznego lub konsularnego. Jednakże, jeśli mieliby Panu doręczyć wezwanie, musiałby być znany Pana adres. Ewentualnie (o ile wyrażą na to zgodę), można wnieść o to, żeby doręczyć pismo na adres placówki, ambasady, konsula, a Pan je tam odbierze osobiście. Wprawdzie nie zetknęłam się z takim rozwiązaniem w praktyce, ale zawsze można spróbować, gdyż jest to również pewna możliwość.
Rzeczywiście istnieje możliwość przesłuchania Pana za granicą w drodze tak zwanej pomocy prawnej. Zgodnie z art. 585 K.p.k. – w drodze pomocy prawnej mogą być dokonywane niezbędne czynności, w szczególności : doręczanie pism osobom przebywającym za granicą oraz przesłuchiwanie osób w charakterze świadków, oskarżonych lub biegłych. Można więc złożyć wniosek o przesłuchanie Pana w trybie pomocy prawnej w placówce dyplomatycznej lub konsularnej. Jak wnioskuję z opisu, nie chce Pan angażować strony brytyjskiej, jednakże takie uciekanie od sprawy wcale nie jest dla Pana korzystne. Sprawa będzie toczyć się dalej, ale bez Pana udziału i nie będzie Pan miał możliwości odniesienia się do złożonych wobec Pana zarzutów. Nie jest to wcale korzystne dla Pana.
Przeczytaj też: Wniosek o dobrowolne poddanie się karze K.p.k. wzór
Mógłby Pan rzeczywiście ustanowić dla siebie pełnomocnika, a jeśli zostaną postawione zarzuty – to obrońcę, który kontaktowałby się, czuwał nad sprawą, wiedziałby dokładnie, co się dzieje. Nie ma jednakże takiego obowiązku, choć niewątpliwie byłoby to przydatne. W przypadku uniewinnienia mógłby Pan domagać się zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Tak więc, jeśli nie chce Pan zeznawać na miejscu, można ustanowić osobę do doręczeń, a na przesłuchanie przyjechać do Polski.
Nie odnoszę się do zasadności zarzutów, gdyż nie znam sprawy, jednakże uważam, że warto przedstawić swoje stanowisko w tej sprawie, powołując się na fakt, że Pana działania nie wypełniają znamion ww. czynów, zwłaszcza że są wyrwane z kontekstu i brakuje istotnych informacji, które całkowicie zmieniają obraz.
Podejrzewam, że na razie chodzi o postępowanie „w sprawie”, które toczy się, że tak powiem, ogólnie, celem stwierdzenia, czy doszło do popełnienia przestępstwa i kto je popełnił. Jest możliwe, że stanie się Pan podejrzanym, a potem oskarżonym, ale na chwilę obecną trudno stwierdzić, czy do tego dojdzie. Uważam, że unikanie udziału w postępowaniu wcale nie jest dobrą drogą, ale skoro Pan nie chce angażować brytyjskich organów, można ustanowić adres do doręczeń, pomyśleć ewentualnie o pełnomocniku, który pilnowałby sprawy na miejscu.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
