Konsekwencje za pobicie w szkole

Odpowiedzialność karna z tytułu art. 157 Kodeksu karnego

Przede wszystkim grozi mu odpowiedzialność karna z tytułu art. 157 Kodeksu karnego:

„§ 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 2 lub 3, jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego, chyba że pokrzywdzonym jest osoba najbliższa zamieszkująca wspólnie ze sprawcą.

§ 5. Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba najbliższa, ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na jej wniosek”.

Jak wskazał Leon Tyszkiewicz (w: Kodeks karny. Komentarz), artykuł 157 § 1 przewiduje tzw. średni uszczerbek na zdrowiu. Stanowi on kategorię dopełniającą, gdyż obejmuje wszystkie inne uszczerbki na zdrowiu, które nie są ani ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu (art. 156 § 1), ani lekkim uszczerbkiem na zdrowiu, którego znamiona określa bliżej art. 157 § 2.

Zobacz też: Ile grozi za pobicie

Określenie uszczerbku na zdrowiu po pobiciu

Należy przyjąć, że średnim uszczerbkiem na zdrowiu jest naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający dłużej niż 7 dni. Okres 7 dni odnosi się do czasu trwania niesprawności narządu ciała bądź choroby (rozstroju zdrowia), a nie do stwierdzonego przez lekarza czasu niezdolności do pracy.

Oczywiście, o tym, z jakim typem uszczerbku na zdrowiu mamy do czynienia, ocenia nie faktyczny pobyt pokrzywdzonego w szpitalu, a biegły lekarz. Niestety dla Pani syna obecnie orzecznictwo biegłych wskazuje, że złamanie szczęki określane jest jako średni uszczerbek na zdrowiu, czyli uszkodzenie ciała na czas dłuższy niż 7 dni.

Odpowiedzialność karna za pobicie a pełnoletność

Odnośnie odpowiedzialności karnej, nie ma znaczenia pełnoletność Pani syna, bowiem według art. 10 § 1 „na zasadach określonych w tym kodeksie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat”. Oczywiście wiek sprawcy ma znaczenia dla wymiaru kary, bowiem według § 4 powyższego artykułu „w stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają”.

Ustalenie uszczerbku na zdrowiu po pobiciu

Ustalenie, czy mamy do czynienia ze średnim, czy innym uszczerbkiem na zdrowiu, należy – na pierwszym etapie – do biegłego lekarza, którego opinia podlega kontroli sądu, a na drugim etapie sąd ostatecznie wypowiada się co do kwalifikacji prawnej rodzaju uszczerbku na zdrowiu.

Przestępstwo z art. 157 § 1 jest przestępstwem umyślnym, które można popełnić zarówno z zamiarem bezpośrednim, jak i ewentualnym.

Artykuł 157 § 2 określa tzw. lekki uszczerbek na zdrowiu, w którego zakres wchodzą naruszenie czynności narządu lub rozstrój zdrowia trwające nie dłużej niż 7 dni. Okres ten nie musi się pokrywać z okresem niezdolności do pracy.

Artykuł 157 § 4 i 5 reguluje zasady ścigania. Wynika z niego, że przestępstwa średniego uszczerbku na zdrowiu – umyślne i nieumyślne – są ścigane z oskarżenia publicznego, z tym że te ostatnie są ścigane na wniosek, gdy pokrzywdzonym jest osoba najbliższa.

Lekkie uszczerbki na zdrowiu – zarówno umyślne, jak i nieumyślne – są z reguły ścigane z oskarżenia prywatnego, z tym zastrzeżeniem, że jeśli pokrzywdzonym jest osoba najbliższa zamieszkała wspólnie ze sprawcą, umyślny lekki uszczerbek na zdrowiu jest ścigany z oskarżenia publicznego, a nieumyślny – na wniosek.

Odpowiedzialność karna i cywilna za pobicie

Co więcej, oprócz odpowiedzialności karnej rozumianej jako kara, Pani syn może również zapłacić zadośćuczynienie w postępowaniu karnym lub nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego. W tym przypadku sąd karny stosuje przepisy prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 426 Kodeksu cywilnego „małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę”. Natomiast po ukończeniu 13 lat zdolność deliktowa małoletniego podlega ogólnym regułom i sąd może uznać niedopuszczalność przypisania winy małoletniemu, jeżeli stan jego sprawności fizycznej i intelektualnej uniemożliwił mu ocenę znaczenia jego czynu. Wszystko na to wskazuje, że Pani syn poniesie także pełną odpowiedzialność cywilnoprawną za czyn, a mianowicie będzie mógł być pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone swoim czynem w postaci ewentualnych kosztów leczenia poszkodowanego oraz zadośćuczynienie pieniężne za doznaną przez poszkodowanego krzywdę. Obie te kwoty mogą nie być małe.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.