• Data: 2024-04-28 Autor: Marek Gola
Oszustwa w sklepach internetowych takich jak Allegro są przestępstwem, które może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. Sprzedając przedmioty i nie wysyłając ich, sprzedawcy narażają się na odpowiedzialność karną, co może skutkować nawet wieloletnim pozbawieniem wolności. Pan Piotr 3 miesiące temu sprzedał na Allegro przedmiot warty 1000 zł, po czym nie wysłał go do osoby, która go zakupiła. Ta osoba próbowała się skontaktować z naszym klientem w celu wyjaśnienia sprawy, założyła spór na Allegro, po czym złożyła zawiadomienie na policji. Dwa dni temu policja skontaktowała się z panem Piotrem i ma on się stawić na przesłuchanie. Nigdy wcześniej pan Piotr nie miał problemów z prawem. Jaką karę za takie oszustwo na Allegro może otrzymać? W jaki sposób może wyjść z tej sytuacji?
Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksy karnego zwanego dalej K.k. oraz przepisy Kodeksu postępowania karnego.
Z treści pytania klienta wynika, że 3 miesiące temu za pośrednictwem portalu Allegro sprzedał on przedmiot warty 1000 zł, jednak nigdy do kupującego go nie wysłał. Kupujący próbował się skontaktować z panem Piotrem za pośrednictwem portalu, jednak nie doszło do porozumienia. W chwili obecnej z naszym klientem skontaktowała się policja i wezwała go na przesłuchanie. Pan Piotr zastanawia się, co w chwili obecnej ma uczynić.
W pierwszej kolejności należałoby ustalić jaką kwalifikację prawną przyjęły organa ścigania. W mojej ocenie mamy do czynienia z czynem z art. 286 K.k. Zgodnie z tym przepisem:
„Art. 286. § 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto żąda korzyści majątkowej w zamian za zwrot bezprawnie zabranej rzeczy.
§ 3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 4. Jeżeli czyn określony w § 1-3 popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego”.
Zobacz też: Art. 286 par. 1 K.k. przedawnienie
Obawiam się, że organa ścigania przyjmą dla naszego klienta mniej korzystną kwalifikację, tj. art. 286 § 1 K.k. W interesie pana Piotra jest to, by zmienić kwalifikację na art. 286 § 3 K.k., albowiem wówczas będzie mógł on starać się o warunkowe umorzenie postępowania karnego.
Powyższe ma ogromne znaczenie z punktu widzenia możliwości obrony pana Piotra.
Konieczne byłoby jednak wykazanie, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z przypadkiem opisanym w § 3 art. 286 K.k., który podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Nie znając treści akt sprawy niezwykle trudno jest wskazać, czy mamy do czynienia z czynem mniejszej wagi, czy też nie. Koniecznym jest bowiem ustalenie, czy nasz klient działał z premedytacją, czy też nie. Musiałyby zatem występować okoliczności łagodzące. Wskazać należy bowiem na stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego – Izba Wojskowa z dnia 6 sierpnia 2003 r., sygn. akt WA 34/2003, w którym wskazano, iż „jeżeli zebrany materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że oskarżony działał z pełną premedytacją i świadomością nie ma podstaw do przyjęcia wypadku mniejszej wagi przewidzianego w art. 286 § 3 kk. Przypisanie oskarżonemu oszustwa w postaci wypadku mniejszej wagi nie przesądza o możliwości warunkowego umorzenia postępowania karnego”.
Reasumując, w przypadku pana Piotra należy podjąć próbę współpracy z pokrzywdzonym celem wykazania, iż mamy do czynienia z czynem z art. 286 § 3 K.k. (niższe zagrożenie karą). Jeżeli klientowi udałoby się zwrócić korzyści, które uzyskał, to wówczas może on skuteczniej powalczyć o warunkowe umorzenie postępowania karnego.
Przeczytaj też: Artykuł 286 K.k. świadek
Warunkowe umorzenie postępowania nie jest bowiem skazaniem w rozumieniu karnoprocesowym. Wskazać należy na postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 17 maja 2000 r., sygn. akt I KZP 7/2000, zgodnie z którym „w trybie przewidzianym w art. 387 kpk dopuszczalne jest tylko wydanie wyroku skazującego, a nie wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne”. Sąd Najwyższy rozróżnia zatem skazanie od warunkowego umorzenia postępowania.
Podobne stanowisko przyjmowane jest w doktrynie. Podkreśla się, iż wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne nie jest wyrokiem skazującym (zob. np. A. Bulsiewicz i inni: Przebieg postępowania karnego, Toruń 1999, str. 163; K. Marszał: Proces karny, Katowice 1997, str. 247-248; S. Waltoś: Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 1998, str. 46; J. Bratoszewski i inni: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 1998, t. II, str. 350-351; P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Warszawa 1999, str. 429).
Warunkowe umorzenie następuje na okres próby, który wynosi od roku do 3 lat i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia. Zmiana kwalifikacji prawnej, o której mowa powyżej ma istotne znaczenia, albowiem warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Czyn z art. 286 § 1 K.k. podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8, podczas gdy czyn z art. 286 § 3 K.k. podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Zobacz również: Art. 286 k.k. przedawnienie
Sprzedaż nieistniejącego sprzętu elektronicznego
Pan Jan wystawił na Allegro bardzo dobry aparat fotograficzny, który według opisu był w idealnym stanie i w atrakcyjnej cenie. Po otrzymaniu pieniędzy od kupującego, Jan przestał odpowiadać na wiadomości i nigdy nie wysłał sprzętu. Kupujący zgłosił sprawę na policję, a śledztwo ujawniło, że Jan nigdy nie posiadał tego aparatu. Został on oskarżony o oszustwo na szkodę kupującego i grozi mu kara pozbawienia wolności zgodnie z art. 286 K.k.
Fikcyjna sprzedaż samochodu
Agnieszka zamieściła ogłoszenie o sprzedaży samochodu marki BMW za kwotę 50,000 zł. Po otrzymaniu zaliczki w wysokości 10,000 zł od zainteresowanego kupującego, Agnieszka usunęła swoje konto, a kontakt z nią stał się niemożliwy. Samochód, jak się okazało, w ogóle nie należał do Agnieszki, a zdjęcia w ogłoszeniu zostały skopiowane z internetu.
Wysyłka podróbek zamiast oryginalnych produktów
Tomasz R. prowadził sprzedaż markowych butów na Allegro. Po otrzymaniu zamówienia od kupującego, Tomasz wysyłał podrobione buty, znacznie niższej jakości niż obiecywane oryginały. Oszukani klienci zgłaszali sprawy na policję. Policja stwierdziła, że jego działanie może być uznane za oszustwo.
Oszustwa na portalu Allegro mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, czyli np. pozbawienia wolności. Istotne jest, aby sprzedający i kupujący byli świadomi ryzyka oraz konsekwencji swoich działań.
Jeśli znalazłeś się w sytuacji oskarżenia o oszustwo na Allegro, skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online. Formularz kontaktowy znajduje się poniżej artykułu.
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2000 r., sygn. akt I KZP 7/2000
3. wyroku Sądu Najwyższego – Izba Wojskowa z dnia 6 sierpnia 2003 r., sygn. akt WA 34/2003
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika