• Data: 2024-11-27 Autor: Katarzyna Talkowska
Przesłałem listownie do prokuratury nagrania i screeny rozmów, które toczyły się między moją siostrą a jej partnerem życiowym. Uczyniłem to na jej prośbę w celu wykazania przemocy, jakiej dopuszczał się ten człowiek wobec siostry. Czy mogę zostać za to ukarany, bo korespondencja nie była moja? Siostra utrwalała te rozmowy w obawie o życie. Ona sama była i jest zbyt zastraszona, przejawia syndrom sztokholmski i dlatego zgłosiłem za nią podejrzenie przestępstwa.
Zgodnie z art. 267 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1138; zwanej dalej w skrócie „K.k.”): „Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”. Nadto tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego (§ 2). Natomiast zgodnie z § 3 tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem. Dodatkowo w myśl § 4 tej samej karze podlega, kto informacje uzyskaną w sposób określony w § 1-3 ujawnia innej osobie. Co ważne, ściganie wyżej wskazanych przestępstw następuje na wniosek pokrzywdzonego, czyli nigdy nie nastąpi z urzędu. Przedmiotem ochrony tego przepisu jest prawo do dysponowania informacją, a także prawo do prywatności osób, których informacje te dotyczą.
Jeżeli chodzi o możliwość popełnienia tych czynów zabronionych, to może je popełnić każdy, kto nie jest dysponentem określonej informacji, tj. osobą uprawnioną do jej uzyskania lub ujawnienia. Warto również pamiętać, że jeśli Pana siostra uczestniczyła w rozmowach i je nagrywała, to jako ich uczestniczka była uprawniona do uzyskiwania informacji, zatem również nie popełniła wyżej wskazanych czynów zabronionych.
Analizując tzw. czynności wykonawcze, czyli takie działanie, które prowadzi do popełnienia przestępstwa należy wskazać, że:
a) art. 267 § 1 K.k.
b) art. 267 § 2 K.k.
c) art. 267 § 3 K.k.
d) art. 267 § 4 K.k.
Biorąc pod uwagę treść wyżej wskazanego przepisu, w Pana przypadku nie można mówić o popełnieniu przestępstwa, gdyż nie brał Pan żadnego udziału w uzyskaniu tych informacji. Proszę pamiętać, że zgodnie z art. 304 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2022 r., poz. 1375): „Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję.”. Jest to tzw. społeczny obowiązek zawiadomienia o przestępstwie. Zatem wypełnił Pan nie tylko prawny, ale i społeczny obowiązek. Nadto sprawa jest szczególna, gdyż dotyczy przemocy w rodzinie. W tym zakresie nie mogą Panu grozić żadne sankcje karne, gdyż działa Pan w celu zapobieżenia dalszym naruszeniom, a sprawa dotyczy bliskiej Panu osoby.
Przykład 1
Pani Anna, mieszkanka małej wioski, przez lata była świadkiem przemocy domowej, jakiej dopuszczał się jej szwagier wobec siostry. Pewnego dnia siostra Anny, w akcie desperacji, przesłała jej nagrania oraz screeny z wiadomości, w których były dowody na agresję i groźby. Anna, nie mogąc dłużej patrzeć na cierpienie siostry, przekazała te materiały do prokuratury. Działała z pełnym przekonaniem, że to jedyny sposób na ochronę życia siostry.
Przykład 2
Pan Marek otrzymał od swojego kuzyna nagrania z telefonu, które dokumentowały awantury domowe i przemoc fizyczną ze strony partnerki kuzyna. Kuzyn, zbyt przerażony, aby samodzielnie zgłosić przestępstwo, poprosił Marka o interwencję. Marek, czując obowiązek, przekazał te dowody prokuraturze, aby pomóc kuzynowi wydostać się z toksycznego związku.
Przykład 3
Pani Katarzyna znalazła się w trudnej sytuacji, kiedy jej dorosły syn przysłał jej wiadomości od swojej żony, które zawierały obraźliwe i groźne treści. Syn, będący ofiarą przemocy psychicznej, nie był w stanie samodzielnie zgłosić sprawy na policję. Katarzyna, nie chcąc pozostać bezczynna, przekazała korespondencję prokuraturze, mając nadzieję na ochronę syna przed dalszymi nadużyciami.
Przekazanie prokuraturze korespondencji zawierającej dowody przemocy w rodzinie, na prośbę pokrzywdzonego, nie stanowi przestępstwa, jeśli osoba zgłaszająca działała w dobrej wierze i w celu ochrony bliskiej osoby. Działanie takie wpisuje się w społeczny obowiązek zgłoszenia przestępstwa, szczególnie w tak poważnych przypadkach jak przemoc domowa. W ten sposób można nie tylko uchronić ofiarę przed dalszymi nadużyciami, ale także przyczynić się do pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism procesowych, aby skutecznie chronić Twoje prawa i wspierać Cię w każdej trudnej sytuacji prawnej. Skontaktuj się z nami, by uzyskać pomoc bez wychodzenia z domu. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
