• Data: 2024-11-02 Autor: Wioletta Dyl
Czy nagrania z groźbami mają jakiś termin ważności? Czy jeżeli ktoś zgłasza groźby karane po 4 miesiącach, ma to nadal uzasadnienie? Czy jeśli w przeciągu 4 miesięcy od wygłoszenia gróźb nie doszło do żadnych incydentów, to czy mają one nadal pokrycie? Incydent miał miejsce jednorazowo.
Groźby karalne to przestępstwo opisane w art. 190 Kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem odpowiedzialności karnej podlega ten, kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa. Od razu należy tutaj podkreślić, że tylko taka groźba podlega karze na podstawie rozpatrywanego przepisu, której treścią jest zapowiedź popełnienia przestępstwa.
Należy wyraźnie wskazać, że groźba karalna zdecydowanie różni się od groźby bezprawnej, o której mówi art. 115 § 12. Istotą groźby karalnej jest to, że jej treścią jest wyłącznie popełnienie przestępstwa na szkodę pokrzywdzonego albo osoby mu najbliższej. Nie stanowi zatem groźby karalnej groźba spowodowania postępowania karnego (chyba że chodzi o fałszywe oskarżenie – art. 234) ani też groźba rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej.
Wyrażenie „jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona” należy interpretować w ten sposób, iż pokrzywdzony winien traktować groźbę poważnie i uznawać jej spełnienie za rzeczywiście możliwe. Jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z 26.01.1973 r., sygn. akt III KR 284/72: „Wzbudzenie obawy w zagrożonym należy oceniać subiektywnie, nie zaś z punktu widzenia obiektywnego niebezpieczeństwa realizacji groźby”.
Jeśli zatem ktoś grozi innej osobie zastrzeleniem i kieruje w jej stronę pistolet, to – choć w rzeczywistości jest on nienabity – pokrzywdzony może obawiać się realizacji groźby. W przypadku, gdy sprawca nie wie o okolicznościach, które powodują, że groźba nie robi na pokrzywdzonym wrażenia (a zatem nie wzbudza w nim obawy), to sprawca będzie odpowiadać za usiłowanie nieudolne ze względu na środek. Jest to więc przestępstwo powszechne, skutkowe (skutkiem jest wzbudzenie u adresata uzasadnionej obawy, że groźba będzie spełniona; brak takiego skutku powoduje, że nie zachodzi dokonanie tego przestępstwa, a możliwa jest wyłącznie odpowiedzialność karna za jego usiłowanie (wyrok SN z 20.01.2021 r., sygn. akt V KK 737/19).
Co istotne – pojęcie zagrożenia w rozumieniu przepisu art. 190a § 1 k.k. stanowi obiektywnie oceniane poczucie braku bezpieczeństwa u pokrzywdzonego, wynikające z wielokrotnych, natarczywych i nawracających zachowań podjętych przez sprawcę.
W przypadku gróźb karalnych przedawnienie następuje po 5 latach od popełnienia czynu. Jeśli w tym czasie organy ścigania wszczęły postępowanie, to do tego okresu dolicza się dodatkowe 10 lat.
Na dzisiaj w procedurze karnej nie ma żadnego katalogu zamkniętego dowodów. Wszystko, co może przyczynić się do wykazania prawdy, może ten dowód stanowić, o ile oczywiście nie jest objęte zakazem dowodowym. W orzecznictwie sądowym jest wprost powiedziane, iż nagranie rozmowy, w której nagrywający bierze udział, także z ukrytego urządzenia nagrywającego może stanowić dowód (postanowienie Sądu Najwyższego z 14.11.2006 r., sygn. akt V KK 52/06).
Przykład pierwszy: Pani Maria kilka miesięcy temu otrzymała telefoniczne groźby od sąsiada, który groził jej podpaleniem domu, jeśli nie przestanie składać skarg na jego zachowanie. Początkowo nie zgłaszała sprawy, obawiając się pogorszenia relacji. Dopiero po 4 miesiącach, zaniepokojona dalszymi incydentami i brakiem reakcji sąsiada na jej prośby o spokój, zgłosiła groźby na policji. Pani Maria przedstawiła nagranie rozmowy jako dowód, które zostało uznane przez organy ścigania.
Przykład drugi: Pan Jan po kłótni z sąsiadem usłyszał groźby związane z uszkodzeniem jego samochodu. Wówczas uznał to za emocjonalną reakcję w chwili zdenerwowania, jednak po kilku miesiącach rzeczywiście odkrył, że ktoś próbował porysować lakier w jego pojeździe. Pan Jan postanowił zgłosić sprawę policji, pokazując wcześniejsze wiadomości z groźbami, aby wskazać na potencjalnego sprawcę.
Przykład trzeci: Pani Ania po kłótni z byłym partnerem usłyszała od niego groźby dotyczące skrzywdzenia jej oraz ich dziecka. Chociaż początkowo starała się unikać dalszych kontaktów, po kilku miesiącach, kiedy były partner ponownie pojawił się pod jej domem i wszczynał awantury, zgłosiła sprawę policji. Przedstawiła nagrania rozmów jako dowód na jego wcześniejsze groźby, co pomogło w postępowaniu.
Jeśli groźba karalna została zgłoszona po kilku miesiącach od jej wyrażenia, może to wciąż stanowić podstawę do wszczęcia postępowania, o ile wzbudziła w zagrożonym uzasadnioną obawę o spełnienie. Warto pamiętać, że nagrania groźby mogą stanowić istotny dowód, nawet jeśli od zdarzenia minęło trochę czasu. Zgodnie z Kodeksem karnym, groźby karalne podlegają odpowiedzialności przez 5 lat, co daje czas na zgłoszenie przestępstwa i przeprowadzenie postępowania.
Aby skorzystać z naszych usług i uzyskać indywidualną poradę prawną lub pomoc w przygotowaniu pisma, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2021 r., sygn. akt V KK 737/19
3. Postanowienie Sądu Najwyższego z 14.11.2006 r., sygn. akt V KK 52/06
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
