Wycofanie zgłoszenia o przemocy domowej, czy to możliwe?
• Data: 2025-02-23 Autor: Karolina Grygorcewicz
Partner był agresywny, została wezwana policja, on w międzyczasie uciekł. Dzisiaj został aresztowany. Chciałabym wycofać zarzuty, zeznawałam o nękaniu i pobiciu. Dodam, że gdy policjant spytał, czy życzę sobie zakazu zbliżania i kontaktu, powiedziałam, że tak –chciałabym również to wycofać. Jak to można zrobić? Wszystko działo się pod wpływem emocji i decyzje podjęłam pochopnie.
Trzy tryby ścigania przestępstw w prawie karnym
W polskim prawie karnym istnieją trzy tryby ścigania przestępstw:
1. Przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego – są to przestępstwa, w których sprawę prowadzi prokuratura (sama lub za pośrednictwem policji), to ona składa akt oskarżenia do sądu i to ona popiera oskarżenie przed sądem; postępowanie w takich sprawach wszczynane jest z urzędu po tym, jak organ poweźmie informację o popełnieniu przestępstwa.
2. Przestępstwa ścigane na wniosek, przestępstwa wnioskowe – są to przestępstwa, w których postępowanie co prawda prowadzi prokuratura (lub policja za jej pośrednictwem), jednakże wszczynane jest dopiero po złożeniu wniosku przez określoną osobę. Bez takiego wniosku prokuratura nie może wszcząć postępowania, a wszczęte powinna umorzyć.
3. Przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego, przestępstwa prywatnoskargowe – są to przestępstwa, w których postępowanie prowadzone jest z tzw. prywatnego aktu oskarżenia. Akt oskarżenia sporządza sam pokrzywdzony, wnosząc go bezpośrednio do sądu i przed sądem samodzielnie popierając jako oskarżyciel prywatny.
Jeśli chodzi zatem o „wycofanie zarzutów”, w zależności od trybu, w którym przestępstwo jest ścigane, sytuacja będzie wyglądała różnie.
Znęcanie psychiczne i fizyczne to przestępstwo
Przestępstwo znęcenia (znęcanie psychiczne i fizyczne), bo je Pani wymieniła w opisie, jest przestępstwem ściganym z urzędu, co oznacza, że jego wszczęcie nie wymaga złożenia jakiejkolwiek skargi. Wystarczy, że organ ścigania poweźmie informację, np. podczas interwencji domowej, o tym, że jest podejrzenie popełnienia przestępstwa.
W takiej sytuacji wycofanie zarzutów nie jest możliwe. W polskim prawie nie istnieje coś takiego jak „odwołanie” zeznań czy wyjaśnień. Protokół z przesłuchania świadka, podejrzanego, pokrzywdzonego pozostaje co do zasady w aktach sprawy.
Skierowanie sprawy na postępowanie mediacyjne
Na podstawie art. 23a Kodeksu postępowania karnego (K.p.k.) pokrzywdzony ma prawo złożyć do prokuratury lub sądu (w zależności od etapu postępowania) wniosek o skierowanie sprawy na postępowanie mediacyjne. Postępowanie takie jest dobrowolne i muszą na nie wyrazić zgodę obie strony. W wyniku postępowania mediacyjnego może dojść do zawarcia ze sprawcą ugody.
Nie można jednak w wyniku mediacji zawrzeć ugody o „wycofaniu sprawy”. Jeśli bowiem organy ścigania dojdą do wniosku, że do popełnienia przestępstwa faktycznie mogło dojść, będą nie tylko mogły, ale wręcz będą zobowiązane kontynuować postępowanie w sprawie.
Wnioski
Zatem wskazany przez Panią opis zachowania partnera wyczerpuje znamiona przestępstwa znęcania (chyba że w sprawie pojawiły się też inne zarzuty, to należałoby uściślić), a ono ścigane jest z urzędu, tzn. prokurator i policja prowadzą postępowanie niezależnie od woli i zgody osoby pokrzywdzonej. Wycofanie skargi lub odmowa zeznań nie jest podstawą do umorzenia postępowania, jeśli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniono przestępstwo.
Przykłady
Nagła zmiana decyzji
Anna wezwała policję po tym, jak jej partner uderzył ją w trakcie kłótni. Podczas interwencji policji opowiedziała o wcześniejszych przypadkach przemocy i zgodziła się na zakaz zbliżania. Następnego dnia, pod wpływem emocji, chciała wycofać zarzuty. Dowiedziała się jednak, że przestępstwo ścigane jest z urzędu i nie może cofnąć zgłoszenia.
Znęcanie ujawnione podczas interwencji
Sąsiedzi Mateusza wezwali policję po usłyszeniu awantury w jego mieszkaniu. Funkcjonariusze zastali jego partnerkę w stanie silnego stresu i siniakami na rękach. Choć kobieta początkowo zaprzeczała, w końcu przyznała, że od miesięcy doświadcza przemocy. Postępowanie wszczęto niezależnie od jej późniejszych próśb o wycofanie sprawy.
Postępowanie mediacyjne jako rozwiązanie
Karolina oskarżyła swojego byłego narzeczonego o uporczywe nękanie. Po czasie uznała, że sprawa zaszła za daleko i chciała znaleźć inne rozwiązanie. Złożyła wniosek o mediację, na którą zgodziły się obie strony. W jej wyniku były partner zobowiązał się do zaprzestania kontaktu i przeprosił za swoje zachowanie. Mimo to, decyzja o umorzeniu sprawy należała do prokuratora.
Podsumowanie
Możliwość wycofania zarzutów zależy od trybu ścigania przestępstwa. W przypadku przestępstw ściganych z urzędu, takich jak znęcanie, postępowanie toczy się niezależnie od woli pokrzywdzonego, a jego wycofanie nie jest możliwe. Natomiast w sprawach wnioskowych i prywatnoskargowych decyzja pokrzywdzonego może mieć kluczowe znaczenie dla dalszego przebiegu postępowania.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz indywidualnej porady prawnej lub profesjonalnie sporządzonego pisma w sprawie dotyczącej ścigania przestępstw? Nasi prawnicy pomogą Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie i przygotują niezbędne dokumenty. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego - Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Czy można uniknąć zapłaty zadośćuczynienia po wyjściu z więzienia?
» Wyrok skazujący a praca w szpitalu, czy można stracić pracę?
» Wycofanie zgłoszenia o przemocy domowej, czy to możliwe?
» Mandat i punkty karne za przejazd na czerwonym świetle, co zrobić, aby uniknąć kary?
» Zgłoszenie nieprawdziwej szkody, jak się bronić i przygotować na rozprawę sądową?
