• Data: 2023-08-23 Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Mam problem z uzyskaniem zatarcia skazania. Składałem wniosek do sądu, ale spotkałem się z odmową ze względu na niezapłacenie środka kompensacyjnego, a od wyroku minęło 10 lat (do wglądu postanowienie sądu co do odmowy zatarcia). Co można w tej sprawie zrobić?
Sąd odmówił Panu zatarcia skazania, bowiem zgodnie z art. 107 § 2 Kodeksu karnego (K.k.):
„Sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat”. Nadto, skorzystanie z ww. przepisu jest możliwe tylko w przypadku skazania na krę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia. Proszę zwrócić uwagę, że sąd może, ale nie musi.
Ponadto był Pan skazany jeszcze w dwóch innych sprawach, a tam do zatarcia skazania jeszcze nie doszło. Sąd prawidłowo powołuje się na art. 108 K.k., stosowany mocą odesłania z art. 76 § 1b K.k. Nie wykonał Pan zaś w jednej sprawie świadczenia pieniężnego na rzecz Stowarzyszenia, a w drugiej nie naprawił Pan szkody względem banków i SKOK-u.
Natomiast art. 76 § 2 K.k. jasno zaś wskazuje, że: „Jeżeli wobec skazanego orzeczono grzywnę, środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed ich wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem ich wykonania. Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego”.
W Pana przypadku zastosowanie ma więc art. 107 § 4a stanowiący, że w razie skazania na grzywnę zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania oraz art. 76 § 1 i 2 wskazujący, iż skazanie ulega zatarciu z mocy prawa z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby; jeżeli wobec skazanego orzeczono grzywnę, środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed ich wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem ich wykonania. Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego.
Nie wiem, na jakiej podstawie orzeczono obowiązek naprawienia szkody, ale wskazuję, że SA orzeł iż:
„Z treści art. 76 § 2 K.k. wynika w sposób jednoznaczny, iż nie odnosi się on do obowiązku naprawienia szkody, orzeczonego na podstawie art. 72 § 2 K.k. Niewykonanie obowiązków związanych z okresem próby, o których mowa w art. 72 § 1 i 2 K.k., nie ma wpływu na wydłużenie okresu zatarcia skazania. W przypadku skazanego nastąpiło ono po upływie okresu próby i dalszych 6 miesięcy. Konsekwencją tego jest – zgodnie z treścią art. 106 K.k. – uznanie skazania za niebyłe, co oznacza, że powoływanie się na wyrok skazujący jest niedopuszczalne. Wyrok skazujący to nie tylko orzeczenie o winie, ale również zawarte w nim rozstrzygnięcia, będące tego następstwem (kary, środki karne, środki związane z oddaniem sprawcy próbie itd.) i ściśle z sobą powiązane.
Obowiązek naprawienia szkody orzeczony w trybie art. 72 § 2 K.k. nie stanowi samodzielnego bytu. Może być orzeczony tylko w przypadku zastosowania instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary, stanowi środek związany z poddaniem sprawcy próbie. Wskazuje na to tytuł rozdziału VIII Kodeksu karnego, w którym przepis ten został zamieszczony. Treść tego przepisu, ale również innych przepisów Kodeksu karnego (por. art. 75 § 2 K.k., art. 75a § 1 K.k.) dowodzi, że określony w nim środek w postaci zobowiązania do naprawienia szkody nie jest tożsamy ze środkami kompensacyjnymi, o jakich mowa w rozdziale Va Kodeksu karnego, w tym z obowiązkiem naprawienia szkody z art. 46 K.k.
Z chwilą zatarcia skazania nie funkcjonuje w porządku prawnym wyrok skazujący, który zawierał m.in. rozstrzygnięcie o obowiązku z art. 72 § 2 K.k. Oznacza to brak tytułu egzekucyjnego, któremu można by nadać klauzulę wykonalności według przepisów K.p.c.”
Natomiast prawdopodobnie obowiązek naprawienia szkody orzeczono na mocy art. 46 K.k., skoro nie doszło do zatarcia skazania mimo upływu okresu próby. Pozostaje więc uiścić grzywnę, środek kompensacyjny i świadczenie pieniężne w każdej z trzech spraw, by doszło do zatarcia skazania z mocy prawa, skoro okresy próby już minęły.
W razie skazania na karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 3 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
W razie skazania na grzywnę zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
Jeżeli orzeczono środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania. Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego.
Z kolei okresy przedawnienia wykonania kary są następujące:
Nie można wykonać kary, jeżeli od uprawomocnienia się wyroku skazującego upłynęło lat:
1) 30 – w razie skazania na karę pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat albo karę surowszą;
2) 15 – w razie skazania na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat;
3) 10 – w razie skazania na inną karę.
Pkt 3 stosuje się odpowiednio do środków karnych, środków kompensacyjnych oraz przepadku.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
