• Data: 2024-05-24 Autor: Wioletta Dyl
Czy na osiedlowej, wewnętrznej uliczce, która umożliwia dojazd do posesji („ślepej”), można parkować samochód?
Osiedlowa uliczka może mieć status strefy ruchu, strefy zamieszkania lub drogi wewnętrznej.
W zależności od powyższego statusu stosuje się, albo nie, uregulowania zawarte w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Art. 1 ust. 1 i 2 tej ustawy stanowi, że reguluje ona m.in. zasady ruchu na drogach publicznych oraz w strefach zamieszkania. Ponadto przepisy ustawy stosuje się również do ruchu odbywającego się poza drogami publicznymi, jeżeli jest to konieczne dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa uczestników tego ruchu. Z kolei pojęcie drogi publicznej reguluje ustawa z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, która mówi, że „drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie tej ustawy do jednej z kategorii dróg: krajowych, wojewódzkich, powiatowych, gminnych, przy czym ulice leżące w ciągu tych dróg należą do tej samej kategorii”.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych – drogami wewnętrznymi są drogi niezaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych, a w szczególności: drogi w osiedlach mieszkaniowych, drogi dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych itd.
Zasadniczo więc na drogach wewnętrznych nie obowiązują ogólne przepisy Kodeksu drogowego, zatem kierowcy mogą parkować na chodnikach, ale tak, by nie utrudniać ruchu. O wjeżdżaniu na drogę wewnętrzną powinien informować znak „Droga wewnętrzna” (D-46, D-47).
Jednak zgodnie z definicją zawartą w art. 2. 16a) strefa ruchu – jest to obszar obejmujący co najmniej jedną drogę wewnętrzną, na który wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi. Z porównania przepisów art. 1 i 2 Prawa o ruchu drogowym wynika więc, że zasady ruchu na drogach wewnętrznych obowiązują tylko na tych znajdujących się w „strefie ruchu”. Czyli w strefie ruchu obowiązują dokładnie takie same zasady, jak na wszystkich drogach publicznych. Co za tym idzie, jeżeli drogi wewnętrzne nie zostaną oznakowane odpowiednimi znakami (D-52, D-53 – strefa ruchu), nie będzie można egzekwować na nich przestrzegania zasad ruchu drogowego.
Zgodnie z definicją z art. 2 pkt 16 Prawa o ruchu drogowym – strefa zamieszkania to „obszar obejmujący drogi publiczne lub inne drogi, na którym obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi”. Znakiem tym jest znak D-40 (oraz odwołujący go znak D-41), zaś do podstawowych różnic względem normalnego ruchu należą:
Zatem w przypadku zaparkowania poza wyznaczonym miejscem można spotkać się z mandatem. Generalnie więc w świetle obowiązujących przepisów ani policja, ani straż miejska nie mają prawa interweniować na drogach wewnętrznych (a więc m.in. na drogach osiedlowych), chyba że:
Ponadto jeżeli ślepa uliczka, o której Pani pisze, jest drogą gminną, która na podstawie ustawy o drogach publicznych jest właśnie drogą publiczną, to w ruchu na tej ulicy obowiązują przepisy Kodeksu drogowego, a zwłaszcza ustawa – Prawo o ruchu drogowym. W opisanej sytuacji mają zastosowanie w szczególności art. 46 ust. 1 i art. 49 ust. 2, z których odpowiednie fragmenty wskazują, że:
„46. 1. Zatrzymanie i postój pojazdu są dozwolone tylko w miejscu i w warunkach, w których jest on z dostatecznej odległości widoczny dla innych kierujących i nie powoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub jego utrudnienia.
(…)
49. 2. Zabrania się postoju:
1) w miejscu utrudniającym wjazd lub wyjazd, w szczególności do i z bramy, garażu, parkingu lub wnęki postojowej;
2) w miejscu utrudniającym dostęp do innego prawidłowo zaparkowanego pojazdu lub wyjazd tego pojazdu.”
Status drogi |
Strefa zamieszkania |
Droga wewnętrzna |
Strefa ruchu |
Znak drogowy |
D-40,D-41 |
D-46, D-47 |
D-52,D-53 |
Oznakowanie drogi |
obowiązkowy znak na początku i końcu drogi |
nie zawsze występuje |
obowiązkowy znak na początku i końcu drogi |
Obowiązek przestrzegania przepisów z kodeksu ruchu |
wszystkie przepisy z kodeksu ruchu drogowego |
tylko przepisy dotyczące znaków i sygnałów drogowych |
wszystkie przepisy z kodeksu ruchu drogowego |
Ograniczenia parkowania |
parkowanie tylko w wyznaczonych miejscach |
parkowanie zabronione tylko w przypadku znaków zakazu |
zasady takie, jak na drogach publicznych |
Szczególne wymagania i zasady |
pieszy ma zawsze pierwszeństwo, obowiązuje ograniczenie prędkości do 20 km/h |
można ignorować wszelkie przepisy poza znakami i sygnałami drogowymi |
brak szczególnych zasad |
Możliwość wystawiania kar przez służby mundurowe |
mundurowi mogą karać za wszystkie wykroczenia |
za spowodowanie kolizji, nieprzestrzeganie znaków, sygnałów oraz jazdę po alkoholu |
mundurowi mogą karać za wszystkie wykroczenia |
Prowadzenie pojazdu bez prawa jazdy |
nie można |
można |
nie można |
A zatem w pierwszej kolejności proszę się upewnić, czy na osiedlowej ślepej uliczce znajdują się jakiekolwiek oznakowania świadczące o statusie tej drogi, bądź upewnić się, czy nie jest ona drogą gminną.
Parkowanie na drodze wewnętrznej bez oznakowania
Pani Anna mieszka na osiedlu, gdzie znajdują się liczne drogi wewnętrzne. Pewnego wieczoru zaparkowała swój samochód na jednej z takich dróg, nie zauważając żadnych znaków zakazujących parkowania. Następnego dnia rano zastała samochód zablokowany przez sąsiadów, którzy również parkowali wzdłuż drogi. Doszło do kłótni, a straż miejska nie mogła interweniować, ponieważ nie było oznakowania wskazującego na strefę ruchu. Pani Anna zrozumiała, że na drogach wewnętrznych brak wyraźnych przepisów może prowadzić do problemów z sąsiadami.
Parkowanie w strefie zamieszkania
Pan Jacek mieszka na osiedlu, które jest oznaczone jako strefa zamieszkania (znak D-40). W strefie tej obowiązuje ograniczenie prędkości do 20 km/h oraz bezwzględne pierwszeństwo dla pieszych. Pan Jacek wiedział, że parkowanie jest dozwolone tylko w wyznaczonych miejscach. Pewnego dnia zaparkował samochód tuż przed swoim domem, ale nie na wyznaczonym miejscu parkingowym. Kiedy wrócił, zobaczył mandat za nieprawidłowe parkowanie. Pan Jacek zrozumiał, że nawet na osiedlowych uliczkach w strefie zamieszkania obowiązują restrykcyjne przepisy dotyczące parkowania.
Strefa ruchu na drodze wewnętrznej
Pani Katarzyna mieszka na nowoczesnym osiedlu, gdzie drogi wewnętrzne zostały oznaczone jako strefa ruchu (znaki D-52 i D-53). Oznacza to, że na tych drogach obowiązują wszystkie przepisy kodeksu drogowego. Pewnego dnia Pani Katarzyna zauważyła, że sąsiad zaparkował samochód na skrzyżowaniu, co utrudniało widoczność i stwarzało zagrożenie. Zadzwoniła po straż miejską, która wystawiła sąsiadowi mandat za nieprawidłowe parkowanie. Pani Katarzyna była zadowolona, że w strefie ruchu przepisy są ściśle egzekwowane, co zwiększa bezpieczeństwo wszystkich mieszkańców.
Parkowanie na osiedlowych drogach wewnętrznych wymaga znajomości ich statusu i obowiązujących przepisów. W strefach zamieszkania oraz strefach ruchu obowiązują surowe zasady dotyczące parkowania, a ich łamanie może skutkować mandatami. W przypadku braku oznakowania na drogach wewnętrznych, przepisy są mniej restrykcyjne, ale mogą prowadzić do konfliktów sąsiedzkich.
Potrzebujesz pomocy w sprawach związanych z parkowaniem na osiedlowych drogach wewnętrznych? Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w przygotowaniu niezbędnych pism. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym - Dz.U. 1997 nr 98 poz. 602
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika