• Data: 2024-10-18 Autor: Katarzyna Bereda
Co grozi osobie, która dokonała kradzieży za kwotę przekraczającą 800 zł? Oczywiście wiem, że od 3 do 5 lat pozbawienia wolności, ale czy zawsze idzie się za to do więzienia? Osoba, która tego dokonała, nie była wcześniej karana w żaden sposób, jest na zasiłku rehabilitacyjnym ze względu na stan zdrowia i ma pięcioletniego syna na utrzymaniu. Podobno od marca mają zmienić się przepisy dotyczące kradzieży. Jeżeli ewentualna rozprawa odbyłaby się po nowelizacji przepisów, to czy byłaby ona prowadzona już zgodnie z nowymi przepisami?
Zgodnie z treścią art. 278 § 1 Kodeksu karnego (w skrócie K.k.) „Kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”. Jak wynika z opinii doktryny (red. Grześkowiak), kradzież ma charakter czynu przepołowionego. Od 15.11.2018 r. kryterium przepołowienia uległo zmianie. Na mocy ustawy z 4.10.2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks wykroczeń oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2077) powrócono do progu kwotowego, który został określony na poziomie 800 zł.
Z uwagi na powyższe, jeżeli przedmiot, który został skradziony, opiewa na wartość niższą niż 500,00 zł, należy mówić o wykroczeniu. Jeżeli na wyższą, tak jak Pani wskazała, należy mówić o przestępstwie, a więc powyższej regulacji. Proszę jednak pamiętać, iż jeśli sprawca zabiera jednym czynem kilka rzeczy, to należy uwzględniać ich wartość łączną (wyr. SN7 z 26.06.1987 r., sygn. akt WRN 15/87).
Jeżeli przedmiot opiewał na kwotę bardzo zbliżoną do 500,00 zł, możemy mówić o przypadku mniejszej wagi na podstawie § 3, gdzie „W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”. Wypadek mniejszej wagi zachodzi wówczas, gdy czyn wyczerpuje znamiona podstawowego typu przestępstwa, ale charakteryzuje się „przewagą łagodzących elementów przedmiotowo-podmiotowych” (wyr. SN z 9.10.1996 r., sygn. akt V KKN 79/96), zwłaszcza należących do znamion danego typu przestępstwa (wyr. SN z 4.04.1997 r., sygn. akt V KKN 6/97; wyr. SN z 14.01.2004 r., sygn. akt V KK 121/03), które sprawiają, że czyn „nie przybiera zwyczajnej postaci, lecz zasługuje na znacznie łagodniejsze potraktowanie” (wyr. SA w Białymstoku z 16.11.2000 r., sygn. akt II AKa 161/00), jest „przestępstwem o mniejszym ładunku społecznej ujemności” (wyr. SA w Lublinie z 8.08.1996 r., sygn. akt II AKa 91/96). Dla ustalenia tych okoliczności należy korzystać z kryteriów oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu z art. 115 § 2 K.k. (wyr. SN z 14.01.2004 r., sygn. akt V KK 121/03; post. SN z 13.06.2002 r., sygn. akt V KKN 544/00; wyr. SA we Wrocławiu z 29.09.2010 r., sygn. akt II AKa 270/10; inaczej G. Łabuda w: J. Giezek (red.), Kodeks karny. Część szczególna, 2014, s. 1069–1070).
Z uwagi na powyższe może Pani powołać się na niniejsze okoliczności, w przypadku gdy wartość ta była zbliżona. Jeżeli osoba ta nigdy nie była karana, to nie należy mówić o pozbawieniu wolności – jest to najsurowsza kara i w przypadku pierwszej karalności oraz niskiej wartości przedmiotu będzie to raczej grzywna lub pozbawienie wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonywania. Jeżeli jednak ta osoba została złapana na tzw. gorącym uczynku i przyznała się do winy, to jak najbardziej powinna ona poddać się dobrowolnie karze, co sprawi, iż co do zasady nie będzie przeprowadzone postępowanie sądowe, a prokurator od razu skieruje do sądu wniosek o dobrowolne poddanie się karze z ustaloną z Panią karą za niniejsze.
Zgodnie bowiem z art. 335 § 1 Kodeksu postępowania karnego „Jeżeli oskarżony przyznaje się do winy, a w świetle jego wyjaśnień okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości, a postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte, można zaniechać przeprowadzenia dalszych czynności. Jeżeli zachodzi potrzeba oceny wiarygodności złożonych wyjaśnień, czynności dowodowych dokonuje się jedynie w niezbędnym do tego zakresie. W każdym jednak wypadku, jeżeli jest to konieczne dla zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa przed ich utratą, zniekształceniem lub zniszczeniem, należy przeprowadzić w niezbędnym zakresie czynności procesowe, a zwłaszcza dokonać oględzin, w razie potrzeby z udziałem biegłego, przeszukania lub czynności wymienionych w art. 74 § 2 pkt 1 w stosunku do osoby podejrzanej, a także przedsięwziąć wobec niej inne niezbędne czynności, nie wyłączając pobrania krwi, włosów i wydzielin organizmu”. Prokurator, zamiast z aktem oskarżenia, występuje do sądu z wnioskiem o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar lub innych środków przewidzianych za zarzucany mu występek, uwzględniających również prawnie chronione interesy pokrzywdzonego. Uzgodnienie może obejmować także wydanie określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu.
Z uwagi na powyższe, jeżeli przyznała się ona do winy, wartość przedmiotu nie jest znaczna i sprawa nie budzi wątpliwości, proszę porozmawiać z prokuratorem, iż ta osoba chce dobrowolnie poddać się karze. Prokurator zapewne wyrazi na to zgodę – jeżeli wszystko zostało wyjaśnione. Kara wtedy jest znacznie niższa i ustalona wspólnie z oskarżonym.
Jan, nigdy wcześniej nie karany, skradł ze sklepu elektroniki sprzęt o wartości 700 zł. Ze względu na ciężką sytuację finansową i fakt, że opiekuje się chorą matką, podczas rozprawy sądowej Jan przyznał się do winy i wyraził skruchę. Sąd, biorąc pod uwagę okoliczności łagodzące, skazał go na 6 miesięcy ograniczenia wolności i obowiązek wykonywania prac społecznych.
Anna, będąca samotną matką i utrzymująca się z zasiłku rehabilitacyjnego, ukradła ubrania o łącznej wartości 550 zł. Był to jej pierwszy konflikt z prawem. Anna została zatrzymana na gorącym uczynku i natychmiast przyznała się do winy. Prokurator zgodził się na dobrowolne poddanie się karze, co skończyło się dla Anny wyrokiem 4 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 2 lata oraz grzywną w wysokości 1000 zł.
Marek, młody student, skradł książki o wartości 600 zł, by sprzedać je i pokryć swoje długi. Nigdy wcześniej nie miał żadnych problemów z prawem. Sąd, uwzględniając fakt, że Marek przyznał się do winy i wyraził chęć naprawienia szkody, skazał go na karę grzywny w wysokości 1500 zł oraz na 3 miesiące ograniczenia wolności, w trakcie których musiał wykonywać prace społeczne.
Choć kradzież o wartości przekraczającej 500 zł grozi karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, nie zawsze oznacza to wyrok więzienia. Sąd często uwzględnia okoliczności łagodzące i może zastosować łagodniejsze kary, takie jak grzywna, prace społeczne czy warunkowe zawieszenie wyroku, szczególnie gdy sprawca nie był wcześniej karany i wyraża skruchę.
Potrzebujesz pomocy prawnej? Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pisma procesowe, dostosowane do Twojej sytuacji - skontaktuj się z nami już dziś! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego - Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 października 1996 r., sygn. akt V KKN 79/96
4. Wyrok Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 16 listopada 2000 r., sygn. akt II AKa 161/00
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
