Naprawienie szkody a postępowanie karne, czy można uniknąć odpowiedzialności?
• Data: 2024-10-12 Autor: Katarzyna Bereda
Dopuściłem się przywłaszczenia mienia. Naprawiłem szkodę – oddałem pieniądze za to mienie i odpisałem ugodę. Niestety i tak zostało to zgłoszone na policję. Co w takim wypadku zrobić, co może się stać?
Przywłaszczenie mienia
Zgodnie z treścią art. 284 Kodeksu karnego:
„§ 1. Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.
Charakterystyczne dla przestępstw stypizowanych w art. 284 § 1 i 2 działanie, polegające na zatrzymaniu czy też rozporządzeniu cudzym składnikiem majątku jak własnym (np. przez jego zniszczenie czy wyzbycie się go), odzwierciedla odnoszący się do jego skutków cel sprawcy, który – w sposób tożsamy dla celu przyświecającego sprawcy kradzieży cudzej rzeczy – sprowadza się do nieodwracalnego pozbawienia innej osoby mienia i uczynienia z niego swojej własności. Wobec tego nie znajduje podstaw identyfikowanie zamiaru przywłaszczenia powierzonego mienia z samym tylko faktem nieuprawnionego postąpienia z nim w inny, niż umówiony z właścicielem sposób, niezależnie od tego, jaką wolą objęty był skutek tak podjętego działania i jaki przyświecał mu cel (zob. wyr. SN z 30.10.2005 r., sygn. akt V KK 15/05).
Warunkowe umorzenie postępowania
Jeżeli przyznał się Pan do winy, naprawił Pan szkodę i pojednał się Pan z pokrzywdzonym, proszę starać się złożyć wniosek o warunkowe umorzenie postępowania.
Zgodnie bowiem z treścią art. 66 § 1 „sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa”.
Wobec powyższych twierdzeń podnieść należy, iż warunkowe umorzenie postępowania jest środkiem polegającym na rezygnacji z prowadzenia postępowania karnego, tj. odstąpienia od skazania i ukarania sprawcy uznanego za winnego przestępstwa, jest więc środkiem reakcji karnoprawnej na przestępstwo (zob. Cieślak, Polskie prawo, s. 485).
Odstąpienie od skazania i ukarania następuje równocześnie z nałożeniem na sprawcę przestępstwa określonych obowiązków próby (art. 67 Kodeksu karnego).
Zgodnie natomiast z treścią art. 67 § 3 „umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd nakłada na sprawcę obowiązek naprawienia szkody w całości albo w części, a w miarę możliwości również obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, albo zamiast tych obowiązków orzeka nawiązkę; sąd może nałożyć na sprawcę obowiązki wymienione w art. 72 § 1 pkt 1–3, 5–6b, 7a lub 7b, a ponadto orzec świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 lub zakaz prowadzenia pojazdów, wymieniony w art. 39 pkt 3, do lat 2. Przepisy art. 72 § 1a i 1b stosuje się odpowiednio”.
Z uwagi na powyższe, w trakcie przesłuchania proszę podnieść powyższe okoliczności – przyznania się do winy, naprawienia szkody i pojednania z pokrzywdzonym, co powinno spowodować warunkowe umorzenie postępowania – oczywiście jeżeli zostały spełnione przesłanki z art. 66.
Przykłady
Nieświadome przywłaszczenie firmowego sprzętu
Jan, pracownik firmy budowlanej, przywłaszczył sobie urządzenie elektroniczne, które błędnie uznał za niepotrzebne. Po interwencji przełożonych szybko zrozumiał swój błąd, oddał sprzęt i przeprosił. Firma zgodziła się na ugodę, ale mimo to sprawa została zgłoszona na policję przez dział prawny firmy, który działał zgodnie z wewnętrznymi przepisami. Jan musi teraz złożyć wniosek o warunkowe umorzenie postępowania, powołując się na naprawienie szkody.
Zwrot pieniędzy po przypadkowym przywłaszczeniu
Agnieszka nieświadomie zatrzymała nadpłatę za usługę, którą otrzymała od klienta. Po zgłoszeniu tego przez klienta, Agnieszka natychmiast zwróciła całą sumę, a obie strony podpisały ugodę. Jednak klient postanowił zgłosić sytuację na policję, co oznacza, że Agnieszka musi stawić się na przesłuchanie, mimo że szkodę już naprawiła. W tej sytuacji ma możliwość wnioskowania o warunkowe umorzenie postępowania.
Przywłaszczenie rzeczy przez nieuwagę
Michał, pożyczając od kolegi wartościowy zegarek, nie zwrócił go w umówionym terminie. Po interwencji ze strony kolegi Michał oddał zegarek i zaproponował rekompensatę finansową, co zostało zaakceptowane. Pomimo tego, sprawa została zgłoszona na policję. Michał, jako osoba dotychczas niekarana, ma szansę ubiegać się o warunkowe umorzenie postępowania, podkreślając swoje dobre intencje i naprawienie szkody.
Podsumowanie
Naprawienie szkody przez sprawcę przywłaszczenia, choć może świadczyć o jego dobrej woli, nie gwarantuje uniknięcia konsekwencji prawnych. Zgłoszenie sprawy na policję może skutkować postępowaniem karnym, jednak w sytuacjach, gdy szkoda została naprawiona, a sprawca wyraził skruchę, istnieje możliwość ubiegania się o warunkowe umorzenie postępowania. Ważne jest, aby w trakcie przesłuchania podkreślić okoliczności łagodzące, takie jak naprawienie szkody i pojednanie z pokrzywdzonym.
Oferta porad prawnych
Oferujemy kompleksową pomoc prawną online, w tym porady prawne i sporządzanie profesjonalnych pism procesowych, dostosowanych do Twojej sprawy. Skontaktuj się z nami, aby szybko i skutecznie rozwiązać swoje problemy prawne bez wychodzenia z domu. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2005 r., sygn. akt V KK 15/05
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Czy można zostać skazanym zaocznie, mieszkając za granicą?
» Naprawienie szkody a postępowanie karne, czy można uniknąć odpowiedzialności?
» Niestawienie się w sądzie i wyjazd z kraju, jak uniknąć konsekwencji prawnych?
» Oszustwo przez portal OLX, co może zrobić pokrzywdzony?
» Czy można podważyć wynik badania alkomatem?
