List do prezydenta o ułaskawienie

Co oznacza akt łaski orzeczony przez prezydenta RP?

Akt łaski stosowany przez prezydenta RP jest to całkowite lub częściowe darowanie sprawcy skutków kary orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu. Może dotyczyć wszelkich prawomocnych orzeczeń sądowych, jednakże z wyłączeniem osób skazanych przez Trybunał Stanu. Nie jest to więc uchylenie wyroku ani uniewinnienie skazanego, odnosi się jedynie do skutków wyroku sądowego. Może ono zostać orzeczone w stosunku do każdego skazanego, niezależnie od kategorii popełnionego przestępstwa oraz orzeczonej kary. Skazany jest osobą, wobec której wydano prawomocny wyrok skazujący. Pojęcie to obejmuje także osobę, co do której warunkowo umorzono postępowanie karne albo zastosowano środek zabezpieczający.

Na czym polega prawo łaski?

Samo prawo łaski może polegać na częściowym lub całkowitym darowaniu kary. Tryb postępowania w sprawie ułaskawienia określa kodeks postępowania karnego. Decyzja prezydenta RP o ułaskawieniu oznacza, że nie jest dopuszczalne wszczynanie lub prowadzenie odrębnego postępowania sądowego w przedmiocie objętym wnioskiem.

Czy decyzja prezydenta o ułaskawieniu może być zakwestionowana?

Decyzja prezydenta o ułaskawieniu jest niezaskarżalna. Konstytucja nie daje możliwości jej zakwestionowania w żadnym trybie, a ponieważ nie jest to akt wydany w ramach postępowania sądowego nie znajduje zastosowania wymóg co najmniej dwuinstancyjności postępowania (art. 176 ust. 1 Konstytucji).

Gdzie należy złożyć prośbę o ułaskawienie?

Przepisy Kodeksu postępowania karnego nie wskazują wprost organu, do którego należy złożyć prośbę o ułaskawienie. Z przepisów regulujących postępowanie ułaskawieniowe można wysnuć wniosek, że prośba może zostać skierowana do jednego z trzech organów postępowania ułaskawieniowego, tj. do sądu, który wydał wyrok w pierwszej instancji (art. 561 § 1), do Prokuratora Generalnego (art. 567 § 1) i do Prezydenta RP (art. 565 § 2). Ich sformułowanie wskazuje, że w wypadku skierowania prośby o ułaskawienie do Prokuratora Generalnego albo do Prezydenta RP przekazywana jest ona zawsze do sądu. Jednak tak nie jest, gdyż organy te mogą nadać prośbie bieg bez przesyłania jej do sądu (por. art. 567 § 1 in fine, art. 567 § 2). Natomiast w wypadku złożenia prośby o ułaskawienie bezpośrednio do sądu albo przedstawienia jej sądowi przez Prokuratora Generalnego albo Prezydenta RP celem rozpoznania, właściwy funkcjonalnie jest sąd, który wydał wyrok w pierwszej instancji. Skierowanie prośby bezpośrednio do Prokuratora Generalnego lub Prezydenta RP może mieć znaczenie co do dalszego biegu prośby, gdyż te podmioty decydują o wyborze trybu jej rozpoznania.

Kto może złożyć wniosek o ułaskawienie?

Postępowanie ułaskawieniowe zostaje wszczęte na wniosek nazwany prośbą o ułaskawienie, który mogą złożyć skazany, osoba uprawniona do składania na jego korzyść środków odwoławczych, krewni w linii prostej, przysposabiający lub przysposobiony, rodzeństwo, małżonek oraz osoba pozostająca ze skazanym we wspólnym pożyciu. Natomiast postępowania ułaskawieniowego nie mogą zainicjować sąd ani administracja więzienna. Mogą jedynie zasygnalizować potrzebę wystąpienia z prośbą o ułaskawienie prokuratorowi lub wystąpić do Prokuratora Generalnego o wszczęcie postępowania z urzędu albo zwrócić się do Prezydenta RP o skorzystanie z prawa łaski.

Warunki formalne przy składaniu wniosku o ułaskawienie

Istnieje konieczność spełnienia warunków formalnych pisma procesowego wskazanych w art. 119 Kodeksu postępowania karnego:

1. oznaczenie organu, do którego jest skierowane, oraz sprawy, której dotyczy;
2. oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo;
3. treść wniosku lub oświadczenia, w miarę potrzeby z uzasadnieniem;
4. datę i podpis składającego pismo.

Jakie okoliczności mogą mieć wpływ na ułaskawienie?

Rozpoznając, prośbę o ułaskawienie organ w szczególności ma na względzie zachowanie się skazanego po wydaniu wyroku, rozmiary wykonanej już kary, stan zdrowia skazanego i jego warunki rodzinne, naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem, a przede wszystkim szczególne wydarzenia, jakie nastąpiły po wydaniu wyroku. Z tego względu w prośbie o ułaskawienie można podnosić wszelkie okoliczności mogące mieć znaczenie dla zastosowania prawa łaski, a więc zarówno dotyczące kwestii odpowiedzialności karnej za popełnione przestępstwo, aktualne dane o karalności, opinie o zachowaniu się w zakładzie karnym w okresie odbywania kary pozbawienia wolności, dane dotyczące zakresu wykonania orzeczonych kar i środków karnych oraz uiszczenia kosztów i opłat sądowych, jak i okoliczności zaistniałe po wydaniu prawomocnego orzeczenia, zwłaszcza co do trybu życia i postawy skazanego w toku wykonywania orzeczonej sankcji, opinie z uniwersytetu oraz z miejsca pracy itp.

Wniosek o przeprowadzenie dowodów w postępowaniu o ułaskawienie

W prośbie o ułaskawienie można również zamieścić wniosek o przeprowadzenie dowodów w postępowaniu ułaskawieniowym. Z uwagi na charakter tego postępowania będą to dowody swobodne, a więc przeprowadzone bez formalizmu dowodowego wymaganego przy rozstrzyganiu o odpowiedzialności karnej za zarzucane przestępstwo. Z reguły będą to dowody z dokumentów. Dowody te może przedstawić wnoszący prośbę, np. w postaci opinii z miejsca pracy czy zaświadczenia lekarskiego. W treści prośby o ułaskawienie można też postulować oczekiwany sposób ułaskawienia, ale i tak zależy to od uznania Prezydenta RP.

Opłaty przy składaniu prośby o ułaskawienie

Prośba o ułaskawienie składana po raz pierwszy nie podlega opłacie. Natomiast od ponownej prośby uiszcza się opłatę na rzecz Skarbu Państwa w wysokości 45 zł (art. 15 ust. 1 pkt 9 ustawy z 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych; tekst jedn.: Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.).

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.