Autor: Marek Gola
Syn został umieszczony w zakładzie psychiatrycznym na leczenie z powodu znęcania się nad rodzicami i grożenia nożem. Później jednak odbudowaliśmy z synem relację i chcieliśmy tylko leczenia dla niego. Niestety kilka miesięcy temu pod wpływem alkoholu zrobił rozbój na mieście. Trafiał później na zmianę do aresztu i do szpitala. Teraz przebywa na ciężkim oddziale z bardzo chorymi ludźmi, jest załamany. Boimy się, że znów trafi do aresztu. Czy możemy zmienić mu oddział na inny? Czy możliwe jest na stałe leczenie psychiatryczne zamiast aresztu, ale w innym szpitalu?
Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu karnego zwanego dalej K.k. oraz przepisy Kodeksu postępowania karnego zwanego dalej K.p.k.
W pierwszej kolejności należałoby rozważyć udzielenie pełnomocnictwa radcy prawnemu lub adwokatowi, który Pani syna miałby reprezentować w sprawie. Pierwszym krokiem winno być bowiem ustalenie, na jakiej podstawie (wyrok, opinia itd.) syn został umieszczony w zakładzie psychiatrycznym (niejako zamiast aresztu).
Jak mogę jedynie domniemywać, wobec syna orzeczono środek zabezpieczający w postaci pobytu w zakładzie psychiatrycznym (art. 93a § 1 pkt 4 K.k.). Zgodnie z tym artykułem sąd może orzec środek zabezpieczający, gdy jest to konieczne, aby zapobiec ponownemu popełnieniu przez sprawcę czynu zabronionego, a inne środki prawne określone w tym Kodeksie lub orzeczone na podstawie innych ustaw nie są wystarczające. Środek zabezpieczający, o którym mowa w art. 93a § 1 pkt 4, można orzec jedynie, aby zapobiec ponownemu popełnieniu przez sprawcę czynu zabronionego o znacznej społecznej szkodliwości.
Istotne dla Pani znaczenie ma § 2 tego przepisu, który stanowi, że sąd uchyla środek zabezpieczający, gdy dalsze jego stosowanie nie jest już konieczne. W przepisach art. 93b wskazano trzy podstawowe zasady stosowania środków zabezpieczających – zasadę konieczności, proporcjonalności i subsydiarności. Do istoty zasady konieczności należy również obowiązek uchylenia środka zabezpieczającego, gdy upada przesłanka jego stosowania (czyli dalsze jego stosowanie nie jest już konieczne – § 2). W kwestii zasady konieczności na gruncie art. 93b, por. postanowienie SN z 11.04.2018 r., sygn. akt II KK 416/17. Z klauzulą konieczności ustawa wiąże wymóg stwierdzenia przez sąd okoliczności, że inne (niż te z art. 93a) środki prawne przewidziane w Kodeksie karnym lub orzeczone na podstawie innych ustaw nie są wystarczające (zasada subsydiarności).
Mając na uwadze powyższe, syn może wystąpić do sądu z wnioskiem o uchylenie środka, względnie jego zamianę na inny, np. leczenie ambulatoryjne. Jak pokazuje moja praktyka, taka możliwość występuje, ale syn musiałby zacząć terapię na wolności, przyjmować leki, stosować się do zaleceń.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika