Kolizja z kierowcą bez prawa jazdy, jak skutecznie dochodzić swoich praw w sądzie?
• Data: 2024-12-15 Autor: Katarzyna Bereda
Miesiąc temu na mój zaparkowany samochód, cofając, najechał kierowca (obywatel Ukrainy), powodując niewielkie uszkodzenia. Ponieważ nie chciał polubownie na miejscu załatwić sprawy, wezwałem policję, która po przyjechaniu sporządziła protokół i zrobiła zdjęcia. Niestety nie ukarała kierującego, ponieważ miał już wcześniej zabrane prawo jazdy, nie był właścicielem samochodu (pożyczył go od kolegi) oraz prawdopodobnie ciążyły na nim inne wykroczenia. Policja stwierdziła, że nie może go ukarać na miejscu, a sprawa trafia do sądu. W czerwcu zostałem wezwany na policję celem przesłuchania mnie w tej sprawie, po czym otrzymałem pismo, zostałem pouczony, że powinienem złożyć oświadczenie do sądu o występowaniu w charakterze oskarżyciela pomocniczego dla oskarżyciela publicznego wszystko po to, żebym miał wgląd do wyroku (co jest potrzebne dla mojego ubezpieczyciela). Z sądu otrzymałem zawiadomienie o wyborze sędziego. Następnie ku memu zdziwieniu otrzymałem odmowę występowania w tym charakterze i wyszło na to, że nie jestem ani świadkiem, ani pokrzywdzonym i nie wiadomo, po co ja wzywałem policję. Chciałbym się dowiedzieć, w jaki sposób w chwili obecnej mam dalej postępować? Sędzia stwierdził ewidentnie, że policja wprowadziła mnie w błąd.
Wykroczenia kierowcy bez uprawnień
W mojej ocenie sąd ma rację, bowiem proszę zwrócić uwagę na wykroczenia, które zostały przypisane sprawcy – są to poruszanie się bez uprawnień (art. 94 Kodeksu wykroczeń) oraz inne naruszenie (art. 97). Wobec tego, a właściwie wobec takich naruszeń, faktycznie nie jest Pan pokrzywdzonym niniejszym postępowaniem i nie może Pan uzyskać statusu pokrzywdzonego akurat w tym postępowaniu, gdyż te czyny nie godzą w Pana dobra – są ściśle związane z samym sprawcą, a nie z jego działaniem na szkodę Pana samochodu. W mojej ocenie policja wadliwie nie wniosła o ukaranie sprawcy jeszcze np. z art. 86, gdzie faktycznie mógłby Pan uzyskać status pokrzywdzonego tym czynem.
Zgodnie bowiem z art. 86 § 1 „kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym podlega karze grzywny”. Zgodnie z § 3 „w razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 przez osobę prowadzącą pojazd można orzec zakaz prowadzenia pojazdu”.
Zgodnie z opinią doktryny punktem wyjścia przy badaniu znamion wykroczenia z art. 86 jest stwierdzenie niezachowania należytej ostrożności. Przez należytą ostrożność rozumie się zwykle takie zachowanie uczestników ruchu lub innych osób, które – uwzględniając wszystkie istniejące w danym momencie okoliczności – wyłącza, a w każdym razie minimalizuje, możliwość zagrożenia bezpieczeństwa ruchu.
Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo, gdy ustawa tego wymaga, szczególną ostrożność. Z takiego ujęcia wynika, że należyta ostrożność to zarówno ostrożność zwykła, jak i szczególna ostrożność w sytuacji, w której przepisy wymagają zachowania takiej szczególnej ostrożności.
Wniosek o ukaranie sprawcy
Dlatego też obecnie proponuję, aby złożył Pan – najlepiej pisemny – wniosek o ukaranie sprawcy do najbliższego komisariatu policji z opisem czynu sprawcy na Pana rzecz – a więc dopuszczenie się przez niego kolizji, tak aby policja objęła nowym wnioskiem o ukaranie. Z załączonego postanowienia wynika bowiem, iż postępowanie prowadzone jest jedynie o wyżej wskazane czyny, a policja nie uwzględniła opisanej przez Pana kolizji.
Dlatego proszę złożyć pisemny nowy wniosek o ukaranie, ze wskazaniem żądania ścigania w zakresie kolizji – w postępowaniu w zakresie kolizji będzie Pan miał status pokrzywdzonego, a następnie oskarżyciela posiłkowego – jeżeli złoży Pan taki wniosek.
Przykłady
Nieodpowiedzialny młody kierowca
Młody mężczyzna, który nigdy nie posiadał prawa jazdy, wsiadł za kierownicę pożyczonego auta i podczas jazdy w strefie zamieszkania potrącił rowerzystę. Na miejsce wezwano policję, która ujawniła brak uprawnień oraz fakt, że pojazd nie miał ważnego przeglądu technicznego. Sprawa została skierowana do sądu, ale rowerzysta nie mógł uzyskać statusu pokrzywdzonego w postępowaniu dotyczącym samego braku uprawnień.
Przewożenie pasażerów bez prawa jazdy
Kierowca, który miał cofnięte uprawnienia za prowadzenie pod wpływem alkoholu, został przyłapany na przewożeniu pasażerów busem na trasie podmiejskiej. W wyniku policyjnej kontroli ustalono, że nie tylko nie posiada uprawnień, ale także prowadził działalność przewozową bez zezwolenia. Pasażerowie, choć czuli się oszukani, nie zostali uznani za pokrzywdzonych w sprawie dotyczącej wykroczenia związanego z brakiem prawa jazdy.
Spowodowanie kolizji przez kierowcę bez uprawnień
Kierowca samochodu dostawczego, któremu wcześniej odebrano prawo jazdy, spowodował kolizję, uderzając w tył osobowego auta podczas hamowania na światłach. Poszkodowany kierowca zgłosił sprawę na policję. Mimo że sprawca został ukarany za brak uprawnień, sąd odmówił poszkodowanemu prawa występowania w postępowaniu dotyczącym tego wykroczenia, uzasadniając, że dotyczy ono wyłącznie naruszenia przepisów przez sprawcę, a nie bezpośredniego uszkodzenia pojazdu.
Podsumowanie
Kierowca bez uprawnień, który dopuszcza się wykroczeń na drodze, może zostać ukarany za naruszenie przepisów, jednak poszkodowani często napotykają trudności w dochodzeniu swoich praw w takich sprawach. Warto zwrócić uwagę na konieczność prawidłowego zgłoszenia kolizji oraz domagania się ukarania sprawcy za wszystkie popełnione wykroczenia, aby uzyskać status pokrzywdzonego i skutecznie dochodzić roszczeń.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy w sprawie związanej z wykroczeniem drogowym lub dochodzeniem swoich praw? Opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a nasi prawnicy przygotują dla Ciebie odpowiednie pismo lub poradę! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń - Dz.U. 1971 nr 12 poz. 11
2. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym - Dz.U. 1997 nr 98 poz. 602
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Telefon i laptop zatrzymane przez żandarmerię, co zrobić, by je odzyskać?
» Co zrobić, gdy dziecko zostaje niesłusznie oskarżone o rozpowszechnianie nielegalnych treści?
» Wyłudzenie zaliczki przy zakupie auta, jak odzyskać pieniądze?
» Czy można uniknąć zapłaty zadośćuczynienia po wyjściu z więzienia?
» Wyrok skazujący a praca w szpitalu, czy można stracić pracę?
