• Data: 2024-10-30 Autor: Katarzyna Bereda
Jedenaście lat temu mój chłopak za pobicie dostał wyrok 3 miesięcy więzienia w zawieszeniu na 2 lata oraz grzywnę. Grzywnę ponoć zapłacił, ale twierdzi, że nie dostarczył do sądu dowodu wpłaty i z tego powodu do dzisiaj ma problem – jest w rejestrze osób karanych i nie może podjąć pracy, gdy wymagane jest zaświadczenie o niekaralności. Czy istnieje obowiązek dostarczania do sądu pokwitowania zapłaty grzywny? Jak długo taki wyrok będzie mu utrudniał życie? Tu chyba powinno być zatarcie skazania, czy można na to liczyć?
W pierwszej kolejności wskazuję, iż zapłata grzywny nie liczy się od momentu dostarczenia informacji o zapłacie, a od momentu rzeczywistej zapłaty. Sąd bowiem sam ustala, czy nastąpiła zapłata, więc nawet jeżeli oskarżony nie powiadomił o tym sądu, sąd to sam powinien ustalić. Jeżeli chodzi natomiast o zatarcie skazania, to sprawa wygląda następująco.
Zgodnie bowiem z art. 106 Kodeksu karnego (K.k.): „Z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe; wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych.”. Zgodnie także z art. 107 K.k.:
„§ 1. W razie skazania na karę pozbawienia wolności wymienioną w art. 32 pkt 3 lub karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
§ 2. Sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat.
(…)
§ 4a. W razie skazania na grzywnę zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.”
Zatarcie skazania z mocy prawa następuje po upływie określonego Kodeksem karnym czasu. Jest on zróżnicowany w zależności od rodzaju i wysokości kary orzeczonej w wyroku skazującym. Najdłuższy okres potrzebny do zatarcia skazania przewidziany jest w przypadku skazania na karę pozbawienia wolności, zarówno terminową, przewidzianą w art. 32 pkt 3 K.k., jak i na karę 25 lat pozbawienia wolności. Wynosi on 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
Z uwagi na powyższe, jak Pani widzi, w przypadku kary pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje po upływie lat 10 od jej wykonania, a więc zakończenia okresu próby.
Jeżeli chodzi o karę grzywny, to zatarcie następuje po upływie roku od dokonania zapłaty – chodzi o rzeczywiste dokonanie zapłaty, a nie poinformowanie sądu o zapłacie. Jednak, jak wskazuje § 2 cytowanego przepisu, jeżeli mówimy o karze pozbawienia wolności, osoba ta może złożyć wniosek o zatarcie skazania po upływie 5 lat. Warunkiem formalnym jest upływ 5 lat od wykonania, darowania lub przedawnienia kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym 3 lat.
Warunkiem o charakterze materialnym, od którego zależy możliwość zatarcia skazania na wniosek skazanego, jest przestrzeganie przez niego porządku prawnego w okresie niezbędnym do zatarcia skazania.
Zatarcie skazania Zasadnie podkreśla się w orzecznictwie, że „wcześniejsze zatarcie skazania, poza spełnieniem warunków w postaci wysokości kary pozbawienia wolności nieprzekraczającej 3 lat i upływu 5 lat od wykonania kary, jest możliwe tylko wtedy, gdy skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego. Tego warunku skazany nie spełnił, skoro został dwukrotnie skazany wyrokami sądowymi (…)” (post. SN z 23.09.2004 r., WZ 57/04, OSNwSK 2004, Nr 1, poz. 1666).
Zgodnie z art. 107 § 2 K.k. sąd może na wniosek tej osoby zarządzić zatarcie skazania. O zatarciu skazania na wniosek orzeka sąd w formie postanowienia. Sprawę rozpatruje sąd, który wydał wyrok skazujący w pierwszej instancji. Zatem może dojść do wcześniejszego zatarcia skazania.
Marek pięć lat temu otrzymał wyrok 3 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na dwa lata za drobne oszustwo, a dodatkowo zasądzono mu grzywnę w wysokości 2000 zł. Marek zapłacił grzywnę w terminie, jednak przez nieuwagę nie przesłał potwierdzenia zapłaty do sądu. Sąd mimo to, na podstawie dokumentów finansowych, potwierdził wpłatę. Dziesięć lat od zakończenia okresu próby, jego skazanie uległo zatarciu, co pozwoliło Markowi ubiegać się o pracę w sektorze finansowym, gdzie wymagana jest niekaralność.
Katarzyna została skazana na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na rok za posiadanie nielegalnych substancji. Zasądzono również grzywnę w wysokości 1500 zł. Wpłaciła grzywnę, ale zapomniała powiadomić sąd. Po zakończeniu zawieszenia, po upływie 5 lat, złożyła wniosek o wcześniejsze zatarcie skazania, ponieważ przez ten czas przestrzegała porządku prawnego. Sąd przychylił się do jej wniosku, co pozwoliło Katarzynie na podjęcie pracy w firmie ochroniarskiej.
Piotr osiem lat temu dostał wyrok 3 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na dwa lata za bójkę. Oprócz tego musiał zapłacić grzywnę w wysokości 3000 zł. Piotr spłacił grzywnę, ale przez przeoczenie nie poinformował o tym sądu. Dziesięć lat po zakończeniu okresu próby jego skazanie automatycznie uległo zatarciu, a Piotr otrzymał zaświadczenie o niekaralności, co umożliwiło mu otrzymanie koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej w branży ochrony.
Wyrok pozbawienia wolności w zawieszeniu i zasądzenie grzywny nie muszą na zawsze obciążać skazanego. W przypadku kary grzywny zatarcie skazania następuje z mocy prawa po upływie roku od jej uregulowania. Natomiast zatarcie wyroku pozbawienia wolności w zawieszeniu jest możliwe po 10 latach, ale sąd może zdecydować o jego wcześniejszym zatarciu na wniosek skazanego, jeśli przez 5 lat przestrzegał on porządku prawnego. Aby uzyskać więcej informacji, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Jeśli potrzebujesz porady prawnej lub wsparcia przy sporządzeniu pisma, opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a my skontaktujemy się z Tobą. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
