Czy możliwe jest uchylenie przyjętego mandatu karnego?
• Data: 2023-05-26 Autor: Artur Drobiazgiewicz
Czy są realne szanse odwołania się od mandatu za kolizję drogową (art. 86 § 1 K.w.)? Opis zdarzenia w załączniku. Uważam, że niesłusznie zostałem obwiniony za spowodowanie kolizji. Dlatego chodzi mi przede wszystkim o uznanie mojej niewinności, ewentualnie współwiny kierującego drugim pojazdem. Czy w przypadku odwoływania się do sądu mandat muszę zapłacić natychmiast, czy dopiero po rozprawie? Co mi grozi w przypadku odrzucenia sprawy przez sąd? Czy w związku ze świętami, jakie były po terminie kolizji, mam podstawę do napisania wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku? Może powinienem napisać skargę do miejscowego komendanta policji, aby ponownie sprawa została rozpatrzona. Jak moja sytuacja wygląda od strony prawnej?
Odmowa przyjęcia mandatu za wykroczenie drogowe
Postępowanie mandatowe regulują przepisy Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (K.p.w.) w rozdziale 17. Zgodnie z art. 97 § 2 K.p.w.: „Sprawca wykroczenia może odmówić przyjęcia mandatu”.
Art. 99 K.p.w. stanowi natomiast, że w razie odmowy przyjęcia mandatu karnego lub nieuiszczenia w wyznaczonym terminie grzywny nałożonej mandatem zaocznym, organ, którego funkcjonariusz nałożył grzywnę, występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie. We wniosku tym należy zaznaczyć, że obwiniony odmówił przyjęcia mandatu albo nie uiścił grzywny nałożonej mandatem zaocznym, a w miarę możności podać także przyczyny odmowy.
Skierowanie wniosku o ukaranie powoduje, że sprawa rozpoznana zostanie przez właściwy sąd. W toku sprawy obwiniony może bronić się, składając wyjaśnienia oraz powołując dowody na okoliczność braku popełnienia przez niego wykroczenia, np. dowód z opinii biegłego, który ustali przebieg kolizji drogowej i ustali, czy i kto naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Skutek przyjęcia mandatu karnego
W przypadku przyjęcia mandatu karnego i jego pokwitowania staje się on prawomocny, a postępowanie mandatowe ostatecznie się kończy, a przepisy nie przewidują możliwości odwołania się od przyjętego mandatu karnego.
W Pana przypadku Policja wystawiła mandat kredytowany, a Pan go przyjął, co niestety wyklucza dalszą możliwość odwołania się i skierowania sprawy do sądu.
Przepisy Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia w art. 101 przewidują wprawdzie możliwość uchylenia prawomocnego mandatu karnego, ale może to mieć miejsce wyłącznie w ściśle określonych przypadkach.
Uchylenie prawomocnego mandatu karnego
Uchylenie następuje na wniosek ukaranego, złożony nie później niż w terminie 7 dni od uprawomocnienia się mandatu lub na wniosek organu, którego funkcjonariusze nałożyli grzywnę, albo z urzędu. Uprawniony do uchylenia prawomocnego mandatu karnego jest sąd właściwy do rozpoznania sprawy, na którego obszarze działania została nałożona grzywna.
Uchylenie prawomocnego mandatu jest możliwe w następujący przypadkach:
1. Jeżeli grzywnę nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie. Przepis ten należy rozumieć w ten sposób, że dana osoba została ukarana za czyn, który nie został określony jako czyn zabroniony przez ustawę. Prościej ujmując, jeżeli ustawa nie przewiduje, że dane zachowanie może stanowić wykroczenie, to nie można za takie zachowanie nałożyć grzywny. Nie dotyczy to sytuacji, gdy w ocenie sprawcy nie popełnił on wykroczenia lub zaistniały inne okoliczności mogące mieć wypływ na jego winę.
2. Jeżeli grzywnę nałożono na osobę, która popełniła czyn zabroniony przed ukończeniem 17 lat.
3. Jeżeli ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia wykroczenia z przyczyn, o których mowa w art. 15-17 K.w. Chodzi tu o takie okoliczność jak obrona konieczna, stan wyższej konieczności i wyłączenie odpowiedzialności sprawcy niepoczytalnego.
4. Jeżeli grzywnę nałożono w wysokości wyższej niż wynika to z art. 96 § 1-1b, z tym że w takim wypadku jedynie w części przekraczającej jej dopuszczalną wysokość.
Warto zauważyć, że opisany wyżej tryb nie powoduje, że sąd będzie badał ponownie sprawę i oceniał, czy doszło, czy nie doszło do popełnienia wykroczenia. Sąd zbada jedynie, czy zaistniała któraś z opisanych wyżej przesłanek i wyda postanowienie o uchyleniu mandatu lub odmowie uchylenia mandatu.
Brak trybu odwoławczego do ponownego rozpatrzenia sprawy
Podsumowując: w Pana przypadku nie ma możliwości odwołania się od przyjętego mandatu w ten sposób, aby sąd zbadał ponownie okoliczności sprawy i ocenił, czy popełnił Pan wykroczenie czy nie, lub czy zachodzi współwina. Przyjął Pan mandat, a przepisy nie przewidują żadnej możliwości ponownego rozpatrzenia sprawy. Ustawodawca nie przewidział żadnego trybu ponownego rozpatrzenia i nawet wniesienie skargi do komendanta policji nie może wpłynąć na fakt, iż przypisano Panu wyłączną winę za spowodowanie wykroczenia.
Przykłady
Kierowca został obwiniony o spowodowanie kolizji na skrzyżowaniu. Choć jego zdaniem winę ponosił drugi kierowca, w emocjach przyjął mandat. Po kilku dniach, analizując sytuację i zbierając zeznania świadków, zdał sobie sprawę, że nie powinien brać na siebie pełnej winy. Niestety, przyjęcie mandatu uniemożliwiło mu późniejsze dochodzenie swoich racji w sądzie.
Kobieta zaparkowała samochód w miejscu, które wydawało się dozwolone. Straż miejska wystawiła jej mandat, twierdząc, że znak zakazu był nieczytelny. Przyjęła mandat, uznając, że nie ma wyjścia. Później dowiedziała się, że kilku kierowców skutecznie odwołało się od mandatów z tego miejsca, argumentując nieprawidłowe oznakowanie. Niestety, jej mandat był już prawomocny i nie mogła nic zrobić.
Mężczyzna dostał mandat za przekroczenie prędkości, ale twierdził, że urządzenie pomiarowe mogło być źle skalibrowane. W pośpiechu przyjął mandat, by uniknąć dalszych rozmów z policją. Po konsultacji z prawnikiem dowiedział się, że po przyjęciu mandatu jego szanse na obalenie niesłusznych zarzutów były praktycznie zerowe.
Podsumowanie
Uchylenie przyjętego mandatu karnego jest możliwe jedynie w ściśle określonych przypadkach, takich jak nałożenie grzywny za czyn niebędący wykroczeniem, na osobę poniżej 17. roku życia lub w sytuacji błędnego ustalenia wysokości kary. Przyjęcie mandatu oznacza jego prawomocność i zamyka drogę do ponownego rozpatrzenia sprawy pod kątem okoliczności zdarzenia czy współwiny. Dlatego przed podjęciem decyzji o przyjęciu mandatu warto dokładnie przeanalizować sytuację i skonsultować się z prawnikiem, aby uniknąć konsekwencji niesłusznie przypisanej winy.
Oferta porad prawnych
Jeśli znalazłeś się w sytuacji, w której niesłusznie obwiniono Cię o spowodowanie kolizji drogowej lub inny incydent zakończony mandatem, skorzystaj z profesjonalnej pomocy prawnej. Doświadczeni prawnicy pomogą Ci ocenić, czy istnieją podstawy do uchylenia mandatu lub podjęcia innych działań prawnych. Otrzymasz wsparcie w przygotowaniu niezbędnych wniosków oraz w obronie swoich praw przed sądem. Warto skorzystać z fachowej porady, aby uniknąć niekorzystnych konsekwencji.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń - Dz.U. 1971 nr 12 poz. 114
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Mandat za prędkość, jak się bronić i podważyć pomiar?
» Groźby i nękanie w miejscu pracy, jak skutecznie się bronić?
» Telefon i laptop zatrzymane przez żandarmerię, co zrobić, by je odzyskać?
» Co zrobić, gdy dziecko zostaje niesłusznie oskarżone o rozpowszechnianie nielegalnych treści?
» Wyłudzenie zaliczki przy zakupie auta, jak odzyskać pieniądze?
