Co grozi za wyprzedzanie z ryzykiem czołowego zderzenia?

Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu karnego zwanego dalej K.k.

Niebezpieczeństwo katastrofy w komunikacji

Pańskie zachowanie winno być poczytywane jako ewentualne sprowadzenie niebezpieczeństwa katastrofy w komunikacji. Sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy polega na spowodowaniu sytuacji, która niezależnie od dalszej ingerencji człowieka może w każdej chwili przekształcić się w katastrofę w ruchu lądowym. Elementem konstytutywnym przestępstwa katastrofy w ruchu drogowym jest stworzenie realnego zagrożenia m.in. dla życia wielu osób. „Wiele osób” musi oznaczać co najmniej dziesięć. Udowodnienie winy oskarżonemu musi być całkowite, pewne, wolne od wątpliwości. Reguła ta wynika wprost z zasady domniemania niewinności, którą uzupełnia zasada in dubio pro reo, zawierająca nakaz rozstrzygania na korzyść oskarżonego wątpliwości, których nie da się usunąć. Oczywiście zasada ta nie upoważnia do traktowania wątpliwości w sposób uproszczony i sąd wszelkimi dostępnymi środkami przewidzianymi przez prawo musi dążyć do ich usunięcia. Dopiero wówczas, gdy środki te zostaną wyczerpane, a wątpliwości nie zostaną usunięte, należy tłumaczyć je w sposób korzystny dla oskarżonego, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 5 § 2 K.p.k.

W mojej ocenie nie jest możliwe przypisanie Panu odpowiedzialności karnej za czyn opisany w art. 174 K.k. Po pierwsze, jak Pan zauważa, samochód z naprzeciwka miał bardzo słabe oświetlenie, a po drugie zadać sobie należy pytanie, co Pan rozumie przez słabą widoczność?

Narażenie na bezpośrednie niebezpieczeństwo

Drugi przepis, który można brać pod uwagę, to art. 160 § 1 K.k., zgodnie z którym: „kto naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”.

Przestępstwo to należy do grupy tzw. przestępstw z narażenia konkretnego. Niebezpieczeństwo oznacza sytuację – pewien szczególny układ rzeczy lub zjawisk odrębny od samego czynu, charakteryzujący się dynamicznym rozwojem – która ma właściwość przechodzenia w inny stan (Zoll, Narażenie, s. 467). Bezpośredniość niebezpieczeństwa należy wiązać nie tyle z bliskością czasową skutku mogącego nastąpić w związku z rozwojem sytuacji, ile ze stanem, gdy nieuchronnym następstwem dalszego rozwoju sytuacji, bez konieczności pojawienia się jakichś nowych czynników „dynamizujących”, jest niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia (A. Zoll, Narażenie, s. 468; także Buchała w: Przestępstwa przeciwko…, s. 85).

Jak trafnie stwierdził SA w Katowicach w wyroku z 10.08.2017 r., sygn. akt II AKa 307/17: „bezpośredniość realnie grożącego niebezpieczeństwa oznacza, iż w sytuacji przez sprawcę już stworzonej, a więc bez dalszej akcji z jego strony, istnieje duże prawdopodobieństwo nastąpienia w najbliższej chwili wymienionych skutków”.

Mając na uwadze powyższe, zachowanie może być zakwalifikowane jako czyn z art. 160 § 3 K.k., który wówczas mógłby zakończyć się tzw. warunkowym umorzeniem postępowania, które podlega na stwierdzeniu winy, ale odstąpieniu od ukarania. Wówczas jednak okres próby (nie mylić z zawieszeniem) wynosi od 1 do 3 lat.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego - Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555
3. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 lipca 2017 r., sygn. akt II AKa 307/17

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.