• Data: 2024-07-17 Autor: Maria Turowska
Dostałem wezwanie do prokuratury celem złożenia wyjaśnień w sprawie stalkingu. Chodzi o fikcyjne konto na portalu, w którym zostało wykorzystane zdjęcie dziewczyny. Dane osobowe zostały zmienione, lecz zdjęcie jest prawdziwe. Nie chciałem wyrządzić żadnej krzywdy, a o tym, że to jest złamanie przepisów prawa, dowiedziałem się w momencie zbadania sprawy po otrzymaniu wezwania. Co mnie czeka?
W pierwszej kolejności należy wskazać, czym przestępstwo stalkingu jest i w jaki sposób dochodzi do jego popełnienia. Przestępstwo to zostało opisane w art. 190a Kodeksu karnego:
„§ 1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 2 Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek, inne jej dane osobowe lub inne dane, za pomocą których jest ona publicznie identyfikowana, w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej”.
W opisanej przez Pana sytuacji, zastosowanie znajduje § 2 mówiący o wykorzystaniu czyjegoś wizerunku. Przestępstwo to ścigane jest na wniosek pokrzywdzonego – pani, której zdjęcie zostało wykorzystane. Złożyła więc wniosek w tym zakresie, co spowodowało wszczęcie postępowania.
Nikt nie może bowiem tworzyć np. kont na portalach społecznościowych lub innych, z wykorzystaniem czyjegoś wizerunku bądź imienia i nazwiska. Przestępstwo to można popełnić poprzez wykorzystanie czyjegoś wizerunku, bez wykorzystania imienia i nazwiska, na co wskazuję również treść wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 8 stycznia 2019 r., sygn. akt II AKa 194/17: „Przepis art. 190a § 2 KK nie warunkuje odpowiedzialności karnej sprawcy od jednoczesnego wykorzystania wizerunku innej osoby i jej danych osobowych. Przepis posługuje się alternatywą rozłączną tych zachowań, zatem wystarczające jest tylko wykorzystanie danych osobowych innej osoby, jak to stwierdzono w realiach sprawy”.
Przestępstwo to polega na wprowadzaniu w błąd odbiorcy informacji co do tożsamości osoby posługującej się określonym wizerunkiem, danymi osobowymi lub innymi danymi, w szczególności danymi, za pomocą których jest ona publicznie identyfikowana.
Sprawca tego przestępstwa działa z zamiarem bezpośrednim, gdy przez wprowadzanie w błąd odbiorcy informacji co do tożsamości osoby posługującej się określonym wizerunkiem (sytuacja opisywana przez Pana), danymi osobowymi lub innymi danymi, w szczególności danymi, za pomocą których jest ona publicznie identyfikowana, chce wyrządzić tej osobie szkodę majątkową lub osobistą. Działania stalkera muszą rodzić skutek w postaci poczucia zagrożenia, naruszenia prywatności itd.
Odnosząc się do kwestii wezwania – należy je wykonać i stawić się w wyznaczonym terminie. W zależności od tego, czy ma Pan status świadka, czy tez podejrzanego, będą Panu przysługiwały inne uprawnienia.
Za podejrzanego uważa się osobę, co do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów albo której bez wydania takiego postanowienia postawiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchania w charakterze podejrzanego. (art. 71 Kodeksu postępowania karnego).
Podejrzany podczas przesłuchania może składać wyjaśnienia lub odmówić składania wyjaśnień, lub odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania bez konieczności podania przyczyn odmowy (art. 175 § 1).
Niezależnie do tego, jaki status Pana obowiązuje w danej sprawie, powinien Pan zostać pouczony o przysługujących Panu prawach. Niezależnie od tego, czy zostały Panu postawione już zarzuty, czy też, przysługuje Panu także prawo do skorzystania z pomocy adwokata lub radcy prawego.
Podszywanie się pod koleżankę na portalu randkowym
Anna zauważyła, że na popularnym portalu randkowym istnieje konto, które wykorzystuje jej zdjęcia, ale z fałszywymi danymi osobowymi. Zdziwiła się, gdy zaczęła dostawać wiadomości od nieznajomych mężczyzn, twierdzących, że rozmawiali z nią przez ten portal. Sprawa została zgłoszona na policję, która wszczęła postępowanie. Okazało się, że to jej koleżanka ze szkoły, chcąc zrobić żart, stworzyła fikcyjne konto. Koleżanka tłumaczyła, że nie miała złych intencji, ale teraz grożą jej poważne konsekwencje prawne.
Użycie wizerunku byłego partnera na portalach społecznościowych
Michał stworzył fikcyjne konto na portalu społecznościowym, wykorzystując zdjęcie swojej byłej dziewczyny, Kasi. W opisie profilu umieścił wiele szczegółów z jej życia prywatnego, zmieniając tylko jej imię. Kasia zaczęła otrzymywać nieprzyjemne wiadomości od ludzi, którzy byli wprowadzeni w błąd przez to konto. Gdy sprawa trafiła do sądu, Michał przyznał, że chciał tylko pokazać Kasi, jak bardzo za nią tęskni. Jednak, zgodnie z art. 190a Kodeksu karnego, za swoje działania może zostać skazany na karę pozbawienia wolności.
Fikcyjne konto pracownika w firmie
Pracownik firmy technologicznej, Tomek, znalazł w internecie konto społecznościowe z jego zdjęciem i fałszywymi danymi osobowymi. Konto to publikowało kontrowersyjne treści, co zaczęło psuć jego reputację zawodową. Po zgłoszeniu sprawy do odpowiednich służb okazało się, że to były kolega z pracy, Paweł, w ramach zemsty za utratę pracy stworzył to konto. Paweł myślał, że działając anonimowo, uniknie odpowiedzialności, ale teraz musi liczyć się z możliwością poważnych konsekwencji prawnych, w tym karą pozbawienia wolności.
Wykorzystanie prawdziwego wizerunku do tworzenia fikcyjnych kont może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym oskarżeń o stalking zgodnie z art. 190a Kodeksu karnego. Nawet bez złych intencji, takie działania naruszają prawa do ochrony wizerunku i prywatności, narażając sprawców na karę pozbawienia wolności. Każdy ma obowiązek szanować prywatność innych i unikać działań, które mogą wyrządzić im szkodę osobistą lub majątkową.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism, aby skutecznie bronić Twoich praw i interesów w sprawach dotyczących stalkingu oraz ochrony wizerunku. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie od doświadczonych prawników. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego - Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555
3. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 8 stycznia 2019 r., sygn. akt II AKa 194/17
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
