• Data: 2024-06-18 Autor: Katarzyna Bereda
Napisałam pod wpływem emocji niepochlebny i obraźliwy komentarz na temat przełożonego. Nie użyłam jego danych osobowych, jednak po moim określeniu można łatwo zweryfikować, że on to on. Użyłam wobec niego określenia cham. Kiedy opadły emocje, napisałam do administratora strony z prośbą o usunięcie komentarza. Dostałam odpowiedź że mają na to dobę i że przyjmują zgłoszenie i usuną komentarz. Dodatkowo umieściłam komentarz zawierający publiczne przeprosiny za moje zachowanie i że wyrażam głębokie ubolewanie, że przez mój komentarz naruszona została godność. Czy grozi mi za to?
W pierwszej kolejności wskazuję, iż opinia zamieszczona publicznie może godzić w dobra osobiste osób tam wskazanych, a także nosić znamiona czynu zabronionego, o ile zostaną spełnione poniższe przesłanki.
Zgodnie z treścią art. 212 § 1 Kodeksu karnego „kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”.
Zgodnie natomiast z treścią art. 216 § 1 „kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”.
Jak Pani widzi, powyższe czyny niedozwolone są do siebie istotowo podobne, z uwagi na to, omówię poniżej przestępstwo zniewagi, bowiem wskazała Pani, iż dochodziło do wypowiadania twierdzeń publicznie. Ustawodawca nie sprecyzował, na czym ma polegać znieważanie, a więc należy przyjąć szerokie rozumienie tego pojęcia.
Przez znieważanie należy zatem rozumieć wszelkie zachowania sprawcy, które w sposób demonstracyjny wyrażają pogardę dla innej osoby, w szczególności mają poniżyć jego godność osobistą i sprawić, by poczuł się dotknięty lub obrażony (post. SN z 7.5.2008 r., sygn. akt III KK 234/07).
Ocena zachowania sprawcy pod kątem charakteru znieważającego musi jednak opierać się na kryteriach obiektywnych, tj. powinno być powszechnie uznane za obraźliwe i naruszające godność osobistą człowieka w świetle przyjętych norm społeczno-obyczajowych (post. SN z 7.5.2008 r., sygn. akt III KK 234/07). Samo subiektywne negatywne odczucie pokrzywdzonego wbrew przyjętym normom postępowania nie wyczerpuje znamion przestępstwa zniewagi. Ma to także znaczenie w sytuacji, gdy pokrzywdzony jest subiektywnie niezdolny do zrozumienia poczynionej przez sprawcę zniewagi, np. w sytuacji obiektywnego znieważania małego dziecka lub osoby niepoczytalnej. W takim wypadku uprawnienia ochrony wynikające z art. 216 na zasadach ogólnych może realizować przedstawiciel takiej osoby – opiekun (art. 98 § 1 lub art. 155 i 175 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Przestępstwo zniewagi zarówno w typie podstawowym (zagrożonym karą grzywny lub ograniczenia wolności), jak i kwalifikowanym (zagrożonym karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku) jest występkiem ściganym z oskarżenia prywatnego, co zależy wyłącznie od woli pokrzywdzonego (art. 216 § 5).
Z całkiem innej strony, należy także wskazać, iż poprzez zamieszczanie opinii można naruszyć dobra osobiste określonego podmiotu, o czym wspomniałam na początku.
Zgodnie bowiem z treścią art. 23 „dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”.
Zgodnie natomiast z treścią art. 24 § 1 „ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny”.
Z uwagi na powyższe osoba, o której została wyrażona opinia, może dochodzić powyższych roszczeń – o ile wpis zawiera informacje nieprawdziwie, zawiera jej zniesławienie i godzi w jej dobra osobiste – na drodze cywilnej i karnej.
Jeżeli natomiast chodzi o usunięcie wpisu, to zgodnie z art. 14 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną:
„1. Nie ponosi odpowiedzialności za przechowywane dane ten, kto udostępniając zasoby systemu teleinformatycznego w celu przechowywania danych przez usługobiorcę nie wie o bezprawnym charakterze danych lub związanej z nimi działalności, a w razie otrzymania urzędowego zawiadomienia lub uzyskania wiarygodnej wiadomości o bezprawnym charakterze danych lub związanej z nimi działalności niezwłocznie uniemożliwi dostęp do tych danych.
2. Usługodawca, który otrzymał urzędowe zawiadomienie o bezprawnym charakterze przechowywanych danych dostarczonych przez usługobiorcę i uniemożliwił dostęp do tych danych, nie ponosi odpowiedzialności względem tego usługobiorcy za szkodę powstałą w wyniku uniemożliwienia dostępu do tych danych.
3. Usługodawca, który uzyskał wiarygodną wiadomość o bezprawnym charakterze przechowywanych danych dostarczonych przez usługobiorcę i uniemożliwił dostęp do tych danych, nie odpowiada względem tego usługobiorcy za szkodę powstałą w wyniku uniemożliwienia dostępu do tych danych, jeżeli niezwłocznie zawiadomił usługobiorcę o zamiarze uniemożliwienia do nich dostępu”.
Z uwagi na powyższe proszę powiadomić właściciela serwisu o bezprawności wpisu, wtedy będzie on zobowiązany do natychmiastowego usunięcia wpisu, może więc wtedy nie dojdzie do żadnych roszczeń ze strony osoby wskazanej we wpisie – proszę postarać się więc, aby wpis został usunięty jak najszybciej.
Konflikt z sąsiadem
Anna, mieszkanka małego osiedla, była w konflikcie z sąsiadem z powodu głośnych imprez, które organizował. Pewnego dnia, po szczególnie uciążliwej nocy, napisała na lokalnym forum internetowym obraźliwy komentarz na temat sąsiada, nazywając go "wiecznym imprezowiczem i pijakiem". Po kilku godzinach zdała sobie sprawę, że posunęła się za daleko i poprosiła administratora forum o usunięcie komentarza. Administrator przyjął zgłoszenie i obiecał usunięcie wpisu w ciągu doby. Anna dodatkowo zamieściła publiczne przeprosiny, jednak sąsiad dowiedział się o obraźliwym komentarzu i zgłosił sprawę na policję. Anna może teraz stanąć przed sądem za zniesławienie i naruszenie dóbr osobistych sąsiada.
Hejt na pracownika sklepu
Piotr, rozgoryczony nieprzyjemną obsługą w sklepie, postanowił wyrazić swoje niezadowolenie na stronie sklepu w mediach społecznościowych. W komentarzu użył obraźliwego języka, nazywając sprzedawcę "leniwych chamem". Po kilku godzinach Piotr zdał sobie sprawę z konsekwencji swojego czynu i skontaktował się z administratorem strony, prosząc o usunięcie komentarza. Komentarz został usunięty, ale sprzedawca dowiedział się o wpisie i postanowił wnieść sprawę do sądu o zniesławienie. Piotr może teraz zostać ukarany grzywną lub karą ograniczenia wolności.
Krytyka w mediach społecznościowych
Magda, zirytowana polityką firmy, w której pracuje, zamieściła na Facebooku wpis, w którym skrytykowała swojego przełożonego, używając obraźliwych określeń. Chociaż nie podała jego imienia, z kontekstu łatwo można było zidentyfikować, o kogo chodzi. Gdy emocje opadły, Magda zdała sobie sprawę z powagi sytuacji i skontaktowała się z administratorem serwisu, prosząc o usunięcie wpisu. Po usunięciu komentarza, zamieściła także publiczne przeprosiny. Mimo to, jej przełożony złożył skargę, a Magda może teraz odpowiadać za zniesławienie oraz naruszenie dóbr osobistych, co może skutkować karą grzywny lub ograniczenia wolności.
Obraźliwe komentarze, choć często pisane pod wpływem emocji, mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym zarzutów zniesławienia i naruszenia dóbr osobistych. Usunięcie obraźliwego wpisu i publiczne przeprosiny mogą złagodzić sytuację, ale nie zawsze uchronią przed odpowiedzialnością. Ważne jest, aby pamiętać o odpowiedzialności za słowa i unikać pochopnych reakcji w internecie.
Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawach związanych z obraźliwymi komentarzami i ochroną dóbr osobistych? Skontaktuj się z nami, oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w przygotowaniu niezbędnych pism. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
3. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt III KK 234/07
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
