Brak podstawy prawnej do zatrzymania prawa jazdy

Przekroczenie maksymalnej liczby punktów karnych i zatrzymanie prawa jazdy

Przepisy ustawy – Prawo o ruchu drogowym (j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 1137) określają maksymalną liczbę punktów, których przekroczenie powoduje zatrzymanie prawa jazdy oraz skierowanie na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji (art. 135 Prawa o ruchu drogowym). Taka sytuacja będzie miała miejsce po przekroczeniu 24 punktów w przypadku kierowców o dłuższym stażu niż 1 rok. Zatem po przekroczeniu limitu 24 punktów w przypadku kierowców z dłuższym stażem policja przekazuje informację o tym do starosty.

Zobacz też: Czy można jeździć skuterem po zatrzymaniu prawa jazdy

Zatrzymanie prawa jazdy przez starostę 

Zatrzymanie prawa jazdy następuje w formie zasadniczo automatycznej decyzji administracyjnej starosty. Należy pamiętać, że zatrzymanie prawa jazdy przez starostę będzie dotyczyć wszystkich kategorii, co do jakich uprawnienia posiada kierowca. Nie ma przy tym znaczenia, że naruszenie Prawa o ruchu drogowym nastąpiło tylko w przypadku jednej z kategorii – potwierdził to wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 7 października 2008 r. (sygn. III SA/Wr331/08).

Czy można odwołać się od decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy?

Kierowca może odwołać się od tej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Starosta natomiast przesyła kierowcy skierowanie na egzamin sprawdzający kwalifikacje (ze wskazaniem terminu, do kiedy trzeba go zdać). To taki sam egzamin (teoretyczny i praktyczny), jaki przechodzą kandydaci na kierowców.

Kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdem

Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 114 Prawa o ruchu drogowym kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega osoba uprawniona do kierowania pojazdem skierowana decyzją starosty, na wniosek komendanta wojewódzkiego Policji, w razie przekroczenia 24 punktów karnych, które kierowca otrzymał za popełnione wykroczenia.

Po przekroczeniu limitu 24 punktów, w przypadku kierowców ze stażem dłuższym niż rok, starosta przesyła kierowcy skierowanie na egzamin sprawdzający kwalifikacje (ze wskazaniem terminu, do kiedy trzeba go zdać). Ze skierowaniem należy zgłosić się do Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego. Uwaga! Jeśli kierowca nie pojawi się w WORD w wyznaczonym terminie lub nie zda egzaminu, informacja taka trafi do starosty. Kierowca otrzyma kolejny dokument, tym razem zaświadczenie umożliwiające zdawanie egzaminu (bez wskazania terminu). Zaświadczenie potrzebne jest do zapisania się na egzamin. W przypadku niezdania egzaminu, zapada decyzja o cofnięciu uprawień. Prawo jazdy trzeba oddać w wydziale komunikacji, a kierowca otrzymuje zaświadczenie od starosty o możliwości ponownego zdawania egzaminu.

Jeżeli egzamin praktyczny nie zostanie zdany, przy następnym podejściu należy zaliczyć również część pisemną.

Co prawda po przekroczeniu 24 punktów karnych policja odbiera dokument, a starosta wysyła kierowcę na egzamin, ale… samo uprawnienie musi kierowcy zwrócić, ponieważ brak jest podstawy prawnej do wydania decyzji o zatrzymaniu uprawnienia.

Bowiem we wskazanych wyżej przepisach jest luka. Starosta kieruje niesfornego kierowcę na egzamin, może nawet cofnąć uprawnienia, gdy kierowca egzaminu nie zda (co najmniej dwukrotnie), nie może jednak zatrzymać mu prawa jazdy. To oznacza, że odebrany wcześniej przez policję dokument musi zwrócić kierowcy. To oznacza, że zasadniczo do upływu terminu, w którym kierowca musi poddać się egzaminowi, teoretycznie może on dalej jeździć. W sytuacji ponownego zatrzymania go przez policję w tymże okresie, kolejny raz odebrane mu zostanie prawo jazdy, przesłane do starosty i tak w „koło Macieju”. A jeżeli ponowne zatrzymanie przez policję nastąpiło w czasie rutynowej kontroli, to nawet mandatu nie można nałożyć. Mandat można dostać bowiem za brak dokumentu prawa jazdy lub za jazdę bez uprawnień, a w takiej sytuacji jedno i drugie kierowca na razie jak najbardziej posiada.

Czy można żądać od starosty zwrotu zatrzymanego prawa jazdy?

A zatem ma Pan prawo żądania od starosty zwrotu zatrzymanego prawa jazdy, skoro żaden przepis nie pozwala staroście na jego zatrzymanie.

Niemniej musi Pan zwrócić się z pisemnym wnioskiem o wydanie (zwrot) zatrzymanego prawa jazdy. Wobec tego, że nie podszedł Pan jeszcze do ponownego egzaminu i brak jest przesłanki podwójnego jego niezaliczenia starosta nie może zatrzymać prawa jazdy – i na to proszę się powołać. Starosta, gdyby chciał odmówić pisemnemu wnioskowi o zwrot zatrzymanego prawa jazdy musiałby powołać się na podstawę takiego zatrzymania, której w obecnych przepisach nie ma. Natomiast Pan co najwyżej może wskazać, że art. 135 ustawy o ruchu drogowym nie zawiera umocowania dla starosty w postaci zatrzymania uprawnienia.

Starosta ma bowiem kompetencję do skierowania na egzamin, a nawet do cofnięcia uprawnień, gdy kierowca go nie zda. Nie ma jednak podstawy prawnej do zatrzymania prawa jazdy. To oznacza, że odebrany wcześniej przez policję dokument musi zwrócić kierowcy.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym - Dz.U. 1997 nr 98 poz. 602
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 7 października 2008 r. sygn. III SA/Wr331/08

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.