• Data: 2024-07-31 Autor: Katarzyna Talkowska
Maiłem zatrzymane prawo jazdy za jazdę po alkoholu, dwa lata temu na okres 3 lat. Otrzymałem wyrok z pozwoleniem na jazdę z blokadą alkoholową. Zdałem egzamin i mam już prawo jazdy kategorii B, natomiast chciałem rozszerzyć uprawnienia o kategorie B+E i starostwo odmówiło mi wydania profilu kierowcy. Powiedziano mi, że mogę tylko odzyskać kategorie, które miałem przed zatrzymaniem, a o nowe nie mogę się ubiegać aż do całkowitego zakończenia zakazu, czyli jeszcze 10 miesięcy. Czy coś da się z tym zrobić?
Niestety w zakresie postawionego przez Pana zapytania starosta ma rację. Aby uzyskać prawo jazdy, muszą być spełnione nie tylko przesłanki pozytywne, tj. takie które uprawniają do zdobycia prawa jazdy danej kategorii, np. zdanie egzaminu państwowego, posiadanie orzeczenia lekarskiego o braku przeciwskazań do kierowania pojazdami. Dodatkowo musi wystąpić brak tzw. przesłanek negatywnych, czyli okoliczności, które uniemożliwiają uzyskanie prawa jazdy. Natomiast art. 12 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2023 r., 622) w ust. 1 pkt. 2 stanowi, że prawo jazdy nie może być wydane osobie w stosunku do której został orzeczony prawomocnym wyrokiem sądu zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych – w okresie i zakresie obowiązywania tego zakazu. Aktualnie ma Pan orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. To, że sposób jego wykonania uległ zmianie, to nie oznacza, że został on uchylony. Przeciwnie – z treści postanowienia sądu rejonowego jednoznacznie wynika, że orzeczony wobec Pana zakaz cały czas obowiązuje.
Zakaz prowadzenia pojazdów jest nie tylko pozbawieniem prawa do prowadzenia pojazdów, ale równocześnie oznacza zakaz wydania takich uprawnień (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 1975 r., sygn. akt V KZP 2/74). Zakaz może dotyczyć wszystkich rodzajów pojazdów, może być ograniczony tylko do pojazdów mechanicznych albo odnosić się tylko do wybranego rodzaju pojazdów mechanicznych (samochodów osobowych). Orzeczony zakaz obowiązuje od uprawomocnienia się orzeczenia (z zaliczeniem okresu zatrzymania prawa jazdy lub innych dokumentów uprawniających do kierowania pojazdami).
„Adresatem przepisu art. 12 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami jest organ administracyjny, a nie sąd karny, w związku z czym po pierwsze - sąd karny nie musiał w wyroku orzekać względem skarżącego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kategorii B, bowiem i tak z woli ustawodawcy wyrażonej w art. 12 ust. 2 pkt 2 ustawy o kierujących pojazdami wstrzymana została możliwość ich wykonywania w czasie trwania zakazu sądowego orzeczonego co do pojazdów objętych kategorią B, a po drugie – rozstrzygnięcie w przedmiocie zwrotu zatrzymanego prawa jazdy w sytuacji objętej hipotezą art. 12 ust. 2 w zw. z ust. 1 ustawy należy do zakresu kompetencji organu administracyjnego i to nie objętych uznaniem administracyjnym, lecz obligujących organ do określonego postępowania w sytuacji określonej w tym przepisie” (wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 15 listopada 2017 r., sygn. akt II SA/Bd).
W kontekście Pana zapytania istotne jest również poniższe orzeczenie. „W znowelizowanym stanie prawnym, z wyraźnej woli ustawodawcy, skutki zdarzenia prawnego, jakim jest prawomocny wyrok zakazujący prowadzenia pojazdów mechanicznych w zakresie określonej kategorii, zostały rozciągnięte na inne uprawnienia do prowadzania pojazdów, zarówno względem osób ubiegających się o prawo jazdy tej innej kategorii, jaki i dysponującym już takim prawem jazdy” (wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 8 marca 2018 r., II SA/Go 78/18 LEX nr 2464826). „Organ działający na podstawie wskazanych wyżej przepisów nie ingeruje w prawomocny wyrok sądu karnego. Przeciwnie, to właśnie prawomocny wyrok sądu karnego, orzekający zakaz prowadzenia pojazdów danej kategorii, leży u podstaw możliwości zastosowania przez organ art. 12 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami. Zastosowanie tego przepisu opiera się na zupełnie innych przesłankach, gdyż chodzi tu nie o sankcję, lecz o ochronę bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Decyzja organu administracji konkretyzuje jedynie obowiązujące (również wobec skarżącego) zakazy, wynikające z przepisów ustawy o kierujących pojazdami, które to dolegliwości są jedynie dalszym skutkiem orzeczonego wobec strony przez sąd karny środka karnego” (wyrok NSA z dnia 30 stycznia 2019 r., sygn. akt I OSK 2834).
Wobec powyższego, aby ubiegać się o prawo jazdy B+E, konieczne jest odczekanie do końca okresu, na jaki został orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów.
Osoby posiadające prawo jazdy z blokadą alkoholową nie mogą ubiegać się o nowe kategorie uprawnień do czasu zakończenia pełnego okresu zakazu prowadzenia pojazdów. Mimo zmiany sposobu wykonywania zakazu, jego obowiązywanie nie jest uchylone, co oznacza konieczność odczekania do całkowitego wygaśnięcia nałożonej kary. Przypadki te pokazują, że ograniczenia prawne mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa na drogach.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism w sprawach dotyczących prawa jazdy i ruchu drogowego. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybkie i fachowe wsparcie w Twojej sprawie. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami - Dz.U. 2011 nr 30 poz. 151
2. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 1975 r., sygn. akt V KZP 2/74
3. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Apelacyjnego w Bydgoszczy z dnia 15 listopada 2017 r., sygn. akt II SA/Bd
4. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 8 marca 2018 r., II SA/Go 78/18 LEX
5. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 stycznia 2019 r., sygn. akt I OSK 2834
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika